آرشیو یکشنبه ۴ دی ۱۳۹۰، شماره ۲۰۱۰۵
دانش و پژوهش
۷

بخار جیوه در زنجیره غذایی

دانشمندان در بررسی های خود نشان دادند جیوه ای که به صورت بخار وارد اتمسفر می شود، می تواند دوباره رسوب کند و وارد زنجیره غذایی شود.

به گزارش مهر، انسانها همه ساله هزاران تن بخار جیوه را وارد اتمسفر می کنند. این ماده می تواند به مدت طولانی به صورت معلق در اتمسفر باقی بماند.

اکنون گروهی از محققان لابراتوار دینامیکهای انرژی دانشگاه ایالتی یوتاه که نتایج یافته های خود را در مجله «نیچر ژئو ساینس» منتشر کرده اند، نشان دادند که لایه های تروپوسفر و پایین استراتسفر عنصر جیوه را به اکسید جیوه تبدیل می کنند. این ترکیب جدید می تواند به راحتی در اکوسیستمهای آبی رسوب کند و در پایان وارد زنجیره غذایی شود.

این نتایج حاصل اطلاعاتی است که مرکز ملی تحقیقات جوی بین ماه های اکتبر و نوامبر 2010 با انجام پروازهایی در آمریکای شمالی و اروپا جمع آوری کرده است.

در این تحقیقات هر دو دقیقه یکبار سطح جیوه عنصری و جیوه اکسیده ثبت شد. این پروازها در ارتفاع بین 6 تا 7 کیلومتری و زیر نقطه تلاقی تروپوسفر و پایین استراتسفر انجام شد.

این اولین بار است که این دو شکل جیوه در کنار هم به روشی اندازه گیری شده اند که نشان دهند جیوه عنصری چگونه به جیوه اکسیده تبدیل می شود.

هنوز مشخص نیست که این اکسیداسیون چگونه رخ می دهد اما به محض اینکه تبدیل اتفاق بیفتد جیوه اکسیده به سرعت همراه با جریانهای هوا از اتمسفر خارج می شود و رسوب می کند.

پس از اینکه این ماده در سطح رسوب کرد، جیوه اکسیده توسط باکتریها به متیل جیوه تبدیل می شود. این شکل ترکیب، می تواند وارد زنجیره غذایی دریایی شود و در نهایت ماهی ها را آلوده کند.

به نظر می رسد که بعضی از نواحی چون جنوب غرب آمریکا شرایط اقلیمی ویژه ای دارند که به آنها اجازه می دهد نسبت به سایر نواحی اکسید جیوه بیشتری از اتمسفر دریافت کنند.

براساس گزارش رجیستر، جیوه می تواند در فاصله هزاران کیلومتری از جایی که از آن منتشر شده است رسوب کند.

برای مثال، جیوه ای که از سوختهای فسیلی آسیا ساطع شده است می تواند در اتمسفر افزایش یابد و قبل از اینکه رسوب کند در مناطق مختلف دنیا چرخیده و در نهایت در آن سوی کره زمین فرود آید.