مترجمان ایرانی به عدد، انبوه اند؛ چه بسا پرشمارتر از عدد مولفان پارسی نویس. گواهی آمار نشر است که به عوض هر تالیف، دست کم دو ترجمه راهی بازار می شود. به این اعتبار، خانواده مترجمان در ایران، عائله مندتر از خانواده مولفان است. اما از میان این خاندان پرجمعیت، تنها به قاعده 15-10 کس را می توان نشان کرد که در دست کم یکصد سال اخیر به ترجمه نه به چشم رفتاری مکانیکی بلکه کنشی عمیقا فرهنگی و تحول آفرین نگریسته اند. پرچمدار این جریان، محمدعلی فروغی بوده است، اما به روزگار ما، کمتر کسی را می توان یافت که چون عزت الله فولادوند سزاوار توصیف به این ویژگی باشد. در کار و بار فولادوند که امروز (5 دی) برگ 78