آرشیو چهارشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۴، شماره ۲۳۲۶
ادبیات
۹

داستان بی قهرمان

«بازار خودفروشی» رمانی است از ویلیام تکری، نویسنده انگلیسی قرن نوزدهم، که پس از سال ها با ترجمه منوچهر بدیعی از طرف نشر نیلوفر تجدید چاپ شده است. ویلیام تکری امروزه از نویسندگان کلاسیک ادبیات جهان به حساب می آید و رمان بازار خودفروشی، یکی از مهم ترین رمان های او و همچنین یکی از مهم ترین رمان های قرن نوزدهم انگلیس است. منوچهر بدیعی در مقدمه ای خواندنی که بر ترجمه فارسی این رمان نوشته است، درباره این رمان و درون مایه و زمینه تاریخی-اجتماعی آن این گونه توضیح می دهد: «داستان بازار خودفروشی یک دوره تقریبا بیست ساله (از حدود 1811 تا حدود 1830) را دربرمی گیرد. معمولااز لحاظ تاریخ تحولات اجتماعی اروپا سال 1830 را آغاز قرن نوزدهم می دانند. تا آن سال بورژوازی صنعتی و تجاری و مالی، قدرت اقتصادی و سیاسی را یک سره قبضه کرده بود. اشراف فئودال از میدان وقایع تاریخی و اجتماعی ناپدید گشته و به خلوت خود رانده شده بودند. شکی نبود که بورژوازی به پیروزی رسیده است. انقلاب صنعتی تحقق یافته بود. انگلستان مهد انقلاب صنعتی بود. در آن کشور بود که این انقلاب ثمربخش ترین نتایج را به بارآورده بود و نیز در آن کشور بود که بلندترین و پرشورترین فریادها در اعتراض بر بیدادها و نامردمی های انقلاب صنعتی برخاست. در آن کشور بود که داستان نویسانی چون دیکنز و تکری، هرکدام به شیوه خود، جنبه های اجتماعی و اخلاقی آن انقلاب را نشان دادند. داستان بازار خودفروشی از این لحاظ اهمیت دارد که وقایع آن در دوران انحطاط طبقه اشراف زمین دار و تثبیت وضع بورژوازی رخ می دهد». بدیعی آن گاه درباره عنوان ثانوی این رمان و وجه تسمیه این عنوان چنین می نویسد: «عنوان ثانوی داستان بازار خودفروشی در چاپ نخست، که جزوه جزوه منتشر می شد، «طرح هایی با قلم و مداد از جامعه انگلیس» بود. در چاپ بعدی تکری عنوان ثانوی را به «داستان بی قهرمان» تغییر داد و مرادش از این عنوان ثانوی تازه، البته، آن نبود که همه آدم های داستان بی اهمیت باشند. شک نیست که «آملیا» و «بکی شارپ» دو قهرمان اصلی این داستان هستند. منظور تکری آن است که «بازار خودفروشی» داستان مردم عادی است نه داستان قهرمانی ها و رشادت ها و بزرگواری ها. به قول یکی از منتقدان آن زمان، داستان بازار خودفروشی، «پاره ای از زندگی» است و ازاین رو با معیار ارسطویی (لزوم شالوده اساسی، داشتن آغاز و وسط و پایان) منطبق نیست».