آرشیو یکشنبه ۲۲‌شهریور ۱۳۹۴، شماره ۲۳۹۶
روزنامه فردا
۲۰
خبرهای فراموش شده

موزه بهبهان را دزد زد!

احسان یغمایی ( باستان شناس)

خبر بسیار کوتاه بود. آن قدر کوتاه که بسیاری نخواندند و زود فراموش شد. موزه بهبهان را دزد زد و 130 قلم شیء آن به سرقت رفت. در خبرها آمد که سارق، سرایدار موزه بوده و بیشتر اشیا بدلی. بعد از آن هم معلوم نشد همان اشیای قلابی پس گرفته شد یا نه. اما این خبر بسیار کوتاه حاوی دو نکته بسیار مهم بود:

اول: در زمانی که استخدام ممنوع است، به نظر می رسد که سرایدار موزه بهبهان باید از اعوان و انصار باشد که توانسته استخدام شود، در نتیجه آشناست و غریبه نیست.

دوم: هنوز کاوش های جدی ای در بهبهان انجام نشده و کشف تصادفی گنجینه ارجان (اگر اتفاق جدیدی نیفتاده باشد) در تهران است. تا آنجا که آگاه هستم، آنچه از کاوش های پراکنده به دست آمده، کاسه، کوزه های سفالینی است که ارزش مطالعاتی دارند نه قابلیت نمایش در موزه. این اشیا از تهران یا خوزستان فرستاده شده، پس اشیای تهران و خوزستان هم اصل نیست. در دولت گذشته بسیاری از اشیای موزه ملی ایران را برای نمایشگاهی به لندن فرستادند که پس از بازگشت در نمایشگاهی گذاشته شد. این نمایشگاه آن قدر تاریک و بی نور بود که چشم، چشم را نمی دید تا چه رسد به اشیا ئی که در پشت ویترین بودند. پرسش این است که چندتا و چند درصد اشیای موزه ملی ایران اصل هستند؟ 10 درصد، پنج درصد، دو درصد، هیچ درصد؟ هنگامی که موزه لندن استوانه کوروش را به ایران آورد (که آن را مثل خربزه گرگاب دست به دست می کردند) 200 شیء بسیار ارزنده موزه را به گرو برداشتند که هرگز به ایران بازنگشت و در لندن ماندگار شد. وقتی برای نخستین بار در جشن های دوهزارو 500 ساله این منشور به ایران آمد، یک شرکت بیمه آمریکایی،آن را هشت میلیون دلار بیمه کرد و یک قلم از اشیای موزه به گرو برداشته نشد. حتی یکی، دو هفته پیش که موزه دوران اسلامی پس از سال ها افتتاح شد، بسیاری از اشیای آن را از موزه رضا عباسی گرفتند درحالی که پیش تر بخش اسلامی موزه بسیار غنی بود. سخن آخر اینکه چه کسی مسئول به هم ریختگی سازمانی است که در کارنامه اش تخریب و ویرانی بسیار است.