تعصب های افراطی آن روی سکه ترس از تهدید شدن و مورد قضاوت قرار گرفتن است.

زمانی که افراد نسبت به گروه یا فرد خاصی احساس منفی دارند یا بدون اندیشه و منطق با عقاید و عمل آنها دشمنی می ورزند، به نوعی احساس و رفتارشان را فرافکنی می کنند. تحقیقات جدید نشان می دهد، هیجان ناخودآگاه ترس از مورد تهدید واقع شدن، عامل مهمی در تعصب های بی جا و غیرمنطقی است.

از طرف دیگر دستاوردهای نوین نشان می دهد، در بسیاری از موارد تعصب نتیجه شرطی شدن افراد است و به همین دلیل است که منبع آن برای افراد متعصب ناشناخته باقی می ماند و این گروه از افراد بدون اینکه متوجه باشند رفتارهای بدون منطق و باورهای شان، حاصل آرمانی سازی و فرافکنی امیال سرکوب شده و ناخودآگاه آنها است. پروفسور آنجلابانز روان شناس اجتماعی کالج ولسلی فلورانس امریکا در گزارش خود نوشت، انتقاد ناپذیری های حاصل از تعصب های کورکورانه نتیجه حساسیت درک شده پایین افراد نسبت به موضوعات مختلف است و به عوامل اجتماعی و فرهنگی متعددی بستگی دارد.

این محقق ادامه داد در پژوهش انجام شده، 325 نمونه حضور داشتند. بررسی واکنش های افراد نسبت به درک موضوعاتی دور از دیدگاه و فرهنگ افراد و اندازه گیری میزان تعصب آنها انجام گرفت. محرک های ناآشنا و اختلافات فرهنگی و اجتماعی باعث شده تا افراد گروه واقع بینی را کنار بگذارند و نسبت به آن پدیده هیجانات منفی شان را ابراز کنند. در واقع پافشاری کردن بر سر عقاید و تغییر ندادن پیش فرض ها به طور افراطی هنگام رویارویی با محرک های غیرآشنا که از پیش زمینه شرطی شدن توسط آنها فراهم نشده بود، بیشتر مشاهده شد.

به عقیده پروفسور بانز، ترس از تهدید شدن هنگامی به وجود می آید که افراد آشنایی کامل را با یک اندیشه نداشته و با فرهنگی کاملا غریبه باشند. این مساله زمینه ایجاد تعصب ورزی و انتقاد ناپذیری را افزایش داده و تمایل به بازگشت افراد برای پذیرش باورهایی را که به آنها احساس امنیت و آرامش می بخشد، افزایش می دهد.

محققان معتقدند باورها و اندیشه های آشنا که از کودکی با آنها سرو کار داریم، به نوعی محرک مثبت به شمار می آید، اما اندیشه های نوین و نا آشنا با فرهنگ افراد به عنوان محرک منفی زمینه ساز بروز هیجان زدگی های مخرب برای شخصیت و سلامت روان می شود.