محمد علیجانی در شبکه اجتماعی خود با نام مشتاقی و مهجوری نقبی به مدرک سالاری این روزها و خالی بودن دست دانشگاه ها و فارغ التحصیلان شان زده است. ممکن است خیلی ها با این تحلیل موافق نباشند اما خواندنی است و در خور تامل.

امروزه کار دانشگاه ها غالبا نه برافروختن مشعل آگاهی که ایجاد توهم دانایی است.

از نظر جان دیویی، فیلسوف عمل گرای امریکایی و از مشهورترین دانشمندان حوزه تعلیم و تربیت، علم و تربیت کتابی و مدرسی تنها آدمیان را برای فضل فروشی آماده می کند و مناسب کسانی است که می خواهند با «بالا آوردن» معلومات، خود را در زمره بزرگان و خردمندان جای دهند. معلومات نظری و کتابی، صرفا دستورالعمل ها و فرمول هایی برای فهم جهان هستند و چه بسا این فرمول ها و دسته بندی ها که در کتب و مدارس و دانشگا ه ها، برای فهم جهان به دست داده می شوند، هیچ تطابقی با عالم واقع نداشته باشند و هیچ گونه بصیرت و روشنی ای در بستر زندگی و هنگام دست و پنجه نرم کردن با مسائل عالم واقع برای ما ایجاد نکنند، اتفاقا معلومات و سواد دانشگاهی غالبا به دلیل ثابت ماندن در عرصه نظر و آزموده نشدن در عرصه عمل، به جای ایجاد آگاهی، صرفا توهم آگاهی را در فرد ایجاد می کنند و همین باعث می شود که بسیاری از فارغ التحصیلان مقاطع بالای دانشگاهی به دلیل حفظ کردن پاره ای معلومات نظری، دچار غرور آگاهی و به قول سقراط «جهل مرکب» یا «ناآگاهی از ناآگاهی» شوند. همین ناآگاهی از ضعف ها و نقصان ها و عدم اطلاع از بی بهر گی از مهارت های اصیل زندگی، باعث می شود که یا هیچ گونه تلاش درخوری برای کسب مهارت عملی در زندگی نکنند یا زمانی دست به کار شوند که بخش زبده عمرشان را با تلمذ در کلاس های بی ثمر و اندوختن معلومات ناکارآمد، بر باد داده اند. چنین کسانی غالبا کمترین مهارت تجربی و عملی را در عرصه زندگی واقعی ندارند و حتی نمی توانند از عهده بسیاری از مسائل ساده که برای مردم عادی هم قابل حل و رفع است، برآیند.