در جهان مدرنیته، ایده با مساله آگاهی پیوند می خورد و در واقع ایدئولوژی با آگاهی مرتبط می شود؛ چنانکه مساله دکارت اساسا آگاهی بود. پیش از آنکه دکارت جایگاه مرکزی فاعلیت ذهن انسانی در امر شناسایی را تثبیت کند، جهان، طبیعت و در واقع حقایق، جدا از انسان و در انفکاک از او اعتبار و معنی داشت. به تعبیر قدما، خدایی بود، طبیعتی بود و انسانی بود و بنابراین خدا و طبیعت معنا را تعیین می کردند. اما با شکوفایی رنسانس با تحولی مواجه شدیم که ساختار را بدین سو کشانید که در بدو امر انسان در مرتبه بعد طبیعت و در نهایت خدا مطرح شود. از اینجا به بعد آن چیزی که اصالت یافت ذهن انسان بود؛ بدین معنا که انسان تلاش کرد، نظریه خود را به ذهن و ساختار ذهن معطوف کند.