آرشیو چهارشنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۹، شماره ۵۰۰۹
تاریخ و اقتصاد
۲۶

گاهشمار

روح الله حاتمی
لئون لین وود بین مخترع و نویسنده آمریکایی و موسس کمپانی ال. ال. بین

لئون لین وود بین (Leon Leonwood Bean) مخترع و نویسنده آمریکایی و موسس کمپانی ال. ال. بین بود. بین در سیزدهم اکتبر 1872 در شهر گرین وود ایالت مین به دنیا آمد و از همان کودکی علاقه خود را به کسب و کار نشان داد. بین هنگامی که 9ساله بود توانست نخستین درآمد خود را از راه فروش تله های فلزی به پدرش، به دست بیاورد.

در سیزده سالگی نخستین شکار آهو را انجام داد. او تحصیلات خود را در آکادمی هبرون و در آموزشگاه کنتس هیل (در زمینه کسب و کار) به پایان برد.  پس از مرگ پدر و مادر خود، وقتی دوازده ساله بود راهی پاریس جنوبی در ایالت مین شد تا با خویشان خود زندگی کند. بین شکارچی و ماهی گیر ماهری بود. در فعالیت های خود در بیرون از خانه، چون قایق هایش آب جذب می کردند، تصمیم به حل این مشکل گرفت و طراحی هایی برای ضد آب کردن قایق انجام داد. در این قایق او از چرم سبک برای بخش بیرونی و از کائوچو در رویه داخلی استفاده کرد. بین طرح های خود را به یک کفش ساز می فروخت سپس نخستین قایق خود را ساخت. از آنجا که فکر می کرد قایق تولیدی او کیفیت بالایی دارد، فهرستی از دارندگان پروانه شکار که مقیم ایالت مین نبودند به دست آورد و یک آگهی سفارش پستی تهیه کرد. در این آگهی او بازگرداندن صددرصد پول داده شده برای قایق را برای کسانی که از آن ناراضی بودند، تضمین کرد. اما چون در کف قایق ها ترک خوردگی هایی ایجاد می شد او مجبور به بازپرداخت 90 درصد از پول دریافتی برای 100 قایق به فروش رفته خود شد. در 1911 با گرفتن یک وام 400 دلاری راهی بوستون شد و به شرکت «رابر» سفارش ساخت قایق هایی با کیفیت بهتر برای خود داد. به این ترتیب در زیرزمین برادرش در فری پورت مین او مغازه ای برای فروش قایق راه اندازی کرد.6 سال بعد با درآمد حاصل از فروش قایق، ساختمانی اختصاصی برای مغازه خود در خیابان اصلی فری پورت خرید. در 1918 او تجهیزات دیگری هم در حوزه شکار و اردو زدن اختراع کرد و فروشگاه خود را توسعه داد. در 1942 کتابی با نام «شکار، ماهی گیری و اردو زدن» منتشر کرد و در 1960 شرح حال خود با نام «داستان من: شرح حال تاجری از شمال شرق» را نشر داد.  بین در سال 1967، در 94 سالگی در پامپانو بیچ فلوریدا درگذشت. در زمان مرگش، فروش سالانه کمپانی او صدها میلیون دلار بود. سیاست شرکت مبنی بر بازپس دادن صد در صد پول پرداختی برای کالاهای مرجوعی تا فوریه 2018 ادامه داشت.

ماری کینگزلی کاشف، قوم شناس و نویسنده بریتانیایی در قرن نوزدهم

ماری هنریتا کینگزلی (Mary Henrietta Kingsley) کاشف، قوم شناس و نویسنده بریتانیایی در قرن نوزدهم بود. هر چند وی آموزش رسمی ندید اما خواننده سیری ناپذیری در کتابخانه علمی پدرش بود، او در آغاز از والدین بیمار خود پرستاری می کرد؛ اما پس از مرگ آنها، دو سیاحت فوق العاده به غرب آفریقا (1895-1893) انجام داد تا مذاهب و قوانین قبایل آن قاره را مطالعه کند. او نخستین فرد اروپایی بود که به بخش هایی از گابن وارد شد.

کینگزلی در 13 اکتبر 1862 در خانواده ای فرهیخته در لندن به دنیا آمد پدرش، جورج پزشک، سیاح و نویسنده بود. پدر و مادرش در 1892 درگذشتند و او توانست به آرزوی دیرینه خود برای سیر و سیاحت جامه عمل بپوشاند و پس از یک بازدید مقدماتی از جزایر قناری، تصمیم گرفت تا راهی کرانه غربی آفریقا شود. در 1893 به سیرالئون رسید و از آنجا راهی لواندا، پایتخت کنونی آنگولا شد و از بومیان مهارت های بقا در شرایط بیابانی را فرا گرفت تا بتواند به تنهایی به مناطق خطرناک برود. در دسامبر 1893 به انگلستان بازگشت و یک سال بعد دوباره به آفریقا بازگشت تا به مطالعه قبایل «آدمخوار» و اعمال آیینی سنتی آنان بپردازد. در این سفر وی با مبلغ مذهبی اسکاتلندی، ماری اسلسور آشنا شد که همچون کینگزلی مجرد بود و در میان بومیان زندگی می کرد. بعدتر در گابن، سوار بر کرجی در مسیر رود اوگووا، نمونه هایی از ماهی های ناشناخته برای دانش جهان غرب را گرد آورد. پس از دیدار با مردم فانگ و سفر در قلمرو ناشناخته فانگ، توانست بیش از 4 هزار متر از کوه کامرون بالا برود.  هنگام بازگشت به میهن در 1895، مطبوعات سخت مشتاق مصاحبه با وی شدند و از او با عنوان «زن نوین» یاد کردند، هر چند وی با جنبش های حقوق زنان و حق رای آنان همراهی نکرد و آن را «مساله ای جزئی» برشمرد. انتقادات وی درخصوص ماموریت های مذهبی در آفریقا و تحریف باورهای دینی مردمان آن قاره، موجب برآشفتگی کلیسا بود. به خصوص وی به اصرار میسیونرها برای تک همسری کردن جوامع آفریقایی انتقاد داشت چه از نظر او این امر موجب بی سرپرستی و بی پشتیبان شدن زنان و کودکان آنان می شد.  باورهای کینگزلی درخصوص امپریالیسم فرهنگی و اقتصادی بریتانیا پیچیده بوده و امروزه مورد بحث هستند؛ زیرا او از یک سو آفریقایی ها و فرهنگ های آنان را نیازمند محافظت و پاسداشت می داند و از دیگر سو اثرگذاری اقتصادی و تکنولوژیک بریتانیا را لازم می داند و در مورد حکمرانی غیرمستقیم اصرار دارد که کارهایی در غرب آفریقا هست که مردان سفید باید آنها را تکمیل کنند.  او دو کتاب به نام های «سیاحت هایی در غرب آفریقا» و «مطالعات آفریقای غربی» نوشت. او در جنگ دوم بوئر (جنگ بریتانیا علیه هلندی های مقیم آفریقای جنوبی) به عنوان پرستار حضور داشت و در نهایت در 3 ژوئن 1900 در پی ابتلا به تیفوس در کیپ تاون درگذشت.