آنچه زنده یاد غلامعباس توسلی، جامعه‎شناس سرشناس را از دیگر جامعه‎شناسان ایرانی متمایز می‎کند، این است که وی «جامعه شناسی انتقادی» بود؛ نخست عمق‎نگری وی و دوم کنشگری اجتماعی ایشان حائز اهمیت است. جامعه‎شناسی را در یک تقسیم‎بندی اولیه به جامعه‎شناسی «پیشا انتقادی» و «انتقادی» می‎توان تقسیم کرد. «جامعه‎شناسی پیشاانتقادی» یک جامعه شناسی محافظه‎کارانه و کلی‎نگر است که کمتر به «انتقاد» که وظیفه اصلی جامعه‎شناسی ست، نزدیک است. اما «جامعه‎شناسی انتقادی» جامعه‏ شناسی ای است که علاوه بر اینکه یک جامعه‎شناس به علم جامعه‎شناسی احاطه دارد، وظیفه خودش را پیشروی تا مرز کنشگری هم می‎داند. جامعه‎شناسی انتقادی بشدت نسبت به نظام سیاسی نگاه انتقادی دارد و هرچه نظام سیاسی ناکارآمدتر باشد، انتقادها تندتر می‎شود.