وقوع سیلاب در تاریخ 24 اسفند 1401 در پهنه زلزله زده 17 بهمن جنوب ترکیه موجب 17 نفر کشته به ویژه در استان های آدیامان و شانی اورفا شد. در بازدیدی که از این منطقه از 18 تا 24 اسفند با همکارانم دکتر حق شناس و دکتر بسطامی به عنوان تیم شناسایی مناطق زلزله زده پژوهشگاه زلزله داشتیم، نکته فوق العاده وجود حجم وسیع آوار در این منطقه در داخل و اطراف شهرهای زلزله زده بود. زلزله در مناطق شهری مقدار درخور توجهی آوار بر جای می گذارد که خدمات امدادی و بازسازی را به تاخیر می اندازد. امدادرسانی بدون حذف آوار از جاده های اصلی دسترسی به مناطق تخریب شده غیرممکن است. اجرای صحیح این تلاش مستلزم مدیریت آوار است.

در زلزله ششم فوریه به بزرگی 7.8 و سپس زلزله دوم به بزرگای 7.5 در جنوب ترکیه و 9 استان در جنوب این کشور، حدود 70 هزار ساختمان ویران شد و در کل به حدود 200 هزار ساختمان آسیب رسید. کانون زلزله در نزدیکی غازیانتپ محل زندگی هزاران پناه جوی سوری است. در 14 تا 15 مارس بارندگی شدید استان های آدیامان و شانلیورفا 17 نفر جان خود را از دست داده اند که از این تعداد 15 نفر در شانلیورفا (111 میلی متر باران در 24 ساعت گذشته) و دو نفر دیگر در آدیامان (136 میلی متر باران در 24 ساعت) جان خود را از دست داده اند. طبق گزارش ریاست مدیریت حوادث و فوریت های اضطراری (AFAD) و رسانه ها، حداقل پنج نفر (سه نفر در آدیامان و دو نفر در سانلیورفا) همچنان مفقود هستند. عملیات جست وجو و نجات انجام شده توسط مقامات ملی در منطقه ادامه دارد. در این دو استان تحت اثر زلزله هایی که یک ماه و نیم اخیر رخ داد، سه میلیون و 320 هزار نفر با تخلیه یا ترک منطقه (با وسایل خود) به استان های دیگر و همچنین 800 هزار نفر در داخل به روستاهای مربوطه آواره شدند. تا اول مارس، بیش از 11 هزار پس لرزه رخ داد. پیش بینی می شود پس لرزه ها در آینده قابل پیش بینی ادامه داشته باشند. در 20 فوریه زلزله (پس لرزه) با بزرگای 6.4 در هاتای سه کشته و 213 زخمی بر جای گذاشت. در 27 فوریه نیز زمین لرزه ای به بزرگای 5.6 در نزدیکی مالاتیا باعث فروریختن ساختمان های آسیب دیده و کشته شدن حداقل یک نفر شد.

ساختمان های آسیب دیده در معرض خطر بالایی از ریزش هستند. پسماند زلزله در پیرامون و داخل شهرها مورفولوژی سطحی در گستره های شهری را تغییر داده و بخشی از این پسماند در آبراهه ها و کنار رودخانه ها ریخته شده است. جریان های زباله پس از زلزله یک ریسک مهم به دنبال زمین لرزه های بزرگ هستند که در سیلاب های بعد از زلزله توده وسیع آوار را که وارد جریان آب می شود، فراهم می کند. چنین وضعی خسارت را برای سال ها پس از توقف زلزله افزایش می دهند. مواد حاصل از آواربرداری از یک زمین لرزه در یک کانال شیب دار، زباله های ناپایداری هستند که در اولین بارش پس از زمین لرزه در جنوب ترکیه در 24 اسفند روان شدند. جریان های زباله -که به صورت دوغاب های روان متشکل از سنگ، گل و آب هستند برای جوامعی که در مسیرشان قرار دارند، خطرات مرگباری ایجاد می کنند. جابه جایی رسوبات اشباع شده به عنوان جریان زباله، یک حلقه مهم در زنجیره «خطرات آبشاری» است که در پی زمین لرزه های بزرگ، آتش سوزی ها و سیل ها دنبال می شود. در ماه ها و سال های بعد نیز بارندگی های شدید ممکن است این زباله ها را به حرکت درآورد.در میان کشته شدگان سیلاب یک کودک یک ساله نیز دیده می شود. یک خانه کانتینری در توت، جایی که بازماندگان زلزله در آن زندگی می کردند، در سیل جابه جا شد و دو نفر کشته شدند و چهار نفر دیگر مفقود شدند. در شانلیورفا، جسد پنج شهروند سوری در داخل یک خانه در زیرزمین در مسیل پیدا شدند، درحالی که دو جسد دیگر از یک ون محبوس در زیرگذر بیرون آورده شدند. علاوه بر این، چهار نفر کشته شدند و دو آتش نشان مفقود شدند. سیل خسارات زیادی به بار آورد و چندین نفر از یک کمپینگ که در آن بازماندگان زلزله در چادرها پناه گرفته بودند، تخلیه شدند. در شانلی اورفا، بخش مراقبت های ویژه بیمارستان آموزشی و تحقیقاتی ایوبیه دچار سیل شد و 25 بیمار مجبور به تخلیه شدند. سیل ترافیک را تحت تاثیر قرار داد. یک زیرگذر در منطقه هلیلیه زیر آب رفت و بسیاری از مردم در وسایل نقلیه محبوس شدند. نزدیک به دو هزار خانه و اداره در این استان آسیب دید.توجه شود که ترکیه هم اکنون در یکی از شدیدترین خشک سالی ها، تبعات سنگین تغییرات اقلیمی را تحمل می کند. در چنین وضعی، رخداد بارش های سنگین در پی بازه های طولانی خشکی قابل انتظار است. چنین وضعی در منطقه زلزله زده در جنوب ترکیه و شمال غرب سوریه به مراتب سخت تر است؛ چرا که بارش های شدید موجب سیلاب های ناگهانی flash flood خواهد شد و وجود آوار و نخاله های دپو شده در اطراف شهرهای زلزله زده، این شهرها را مستعد سیلاب های ناگهانی بیشتر در ماه های آینده کرده است.