آرشیو پنجشنبه ۴ خرداد ۱۴۰۲، شماره ۵۴۹۲
هنر و ادبیات
۷
یاد

یادی از رضا حداد در مقام کارگردان تئاتر

تجربه گرا و اهل مکاشفه

مریم آموسا

رضا حداد مردی که بسیاری او را به عنوان یکی از حامیان تئاتر می شناسند در سال 1348 در آباده متولد شد. تئاتر خواند، نمایش های متعددی روی صحنه برد و تور نمایش هایش را در کشورهای مختلف برپا کرد و جوایز متعدد بین المللی را از آن خود کرد، روز 29 فروردین ماه پس از شادمانی برای تیم محبوبش پرسپولیس صحنه نمایش را ترک کرد و با زندگی بدرود گفت. پیکر او در آخرین روز اردیبهشت پس از خداحافظی باشکوهی که خانواده و دوستان هم صنفش برایش ترتیب داده بودند تا خانه ابدی اش در قطعه هنرمندان ایران بدرقه شد. رضا حداد که دانش آموخته کارگردانی تئاتر در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه هنر و معماری تهران بود نخستین نمایشش را در سال 1365 روی صحنه برد و محمد چرمشیر یکی از نمایشنامه نویسانی بود که آثارش محبوب رضا حداد بود. او پنج نمایشنامه «با دهان بند سکوت»، «مکاشفه در باب یک مهمانی خاموش»، «آمدیم، نبودید، رفتیم»، «کابوس های خنده دار برای شب و چندتایی هم برای روز»، «کسی نیست همه داستان ها را به یاد آورد»، «کشتن کفتر چاهی» و «بی بی و سرباز دل» نوشته چرمشیر را کارگردانی کرد. حداد همچنین نمایش «مکاشفه در باب یک مهمانی خاموش» نوشته آتیلا پسیانی را روی صحنه برد. نمایشی که متن و تمرین همزمان با هم شکل گرفتند. حداد علاقه خاصی به خلق نمایش هایی با رگه های پست مدرن داشت و او با خدمت گرفتن المان های تصویری تلاش کرد تا مخاطب با نمایش هایش ارتباط بهتری برقرار کند. او معتقد بود؛ اصلی ترین موضوع در تئاتر بازیگر است و در برخی نمایش های او از جمله «مکاشفه در باب یک مهمانی خاموش» حضورش کمرنگ می شود و زیر سیطره صدا، نور و تصویر قرار می گیرد. حداد معتقد بود برای رسیدن به هدف مطلوب باید حتی جانب افراط را پیش گرفت تا به شکل نهایی و مطلوب رسید. باید تجربه کرد تا پذیرفت یا پروژه پیش رفته یا شکست خورده است. حداد تئاتر را تئاتر بی چیز نمی خواست. تئاتر برای او پرطمطراق بود؛ پر از تصویر و صوت که به نوعی نشان گر زندگی امروز ماست که زیر هجوم این ابزارها گیر افتاده ایم. حداد بخشی از تمرکز خود را در عرصه تبلیغات گذاشته بود و عضو هیات موسس و مدیرعامل هلدینگ گروه ارتباطی شبکه آفتاب بود و با امکاناتی که دراختیار داشت تلاش کرد که تئاتر به سمت تجاری شدن پیش برود. او از حامیان هنر نمایش به شمار می رفت و با راه اندازی تماشاخانه آفتاب تلاش کرد تا به فضاها و امکانات هنر نمایش بیفزاید. او همچنین گروه تئاتر سایه را 1380 راه اندازی کرد و سیامک انصاری، لیلی رشیدی، برزو ارجمند و پانته آ پناهی ها از اعضای اصلی این گروه به شمار می رفتند. این گروه در طول یک دهه فعالیت مستمر، تمرکز خود را بر تئاتر تجربی قرار داد. حداد با شناختی که از هنر تبلیغات داشت از جمله کسانی بود که تلاش کرد، بخشی از بیلبوردهای شهر تهران به تبلیغات تئاتر اختصاص داده شود. پیش تر تبلیغات تئاتر تنها منحصر به پوسترها و اعلان هایی می شود که در برخی مناطق شهر نصب می شد. او با این کار تلاش می کرد تا به بخشی از شکوه و عظمتی که برای تئاتر متصور بود، پاسخ بدهد. او همچنین کارگردانی برخی رویدادهای فرهنگی و هنری را برعهده داشت. او دبیر نخستین دوره جشن کارگردان بود. حداد که حامی برگزاری برخی رویدادهای هنری بود روز 29 فروردین ماه با سکته قلبی در منزلش با جهان بدرود گفت. نام و یادش گرامی.