آرشیو سه‌شنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۲، شماره ۴۶۹۱
جامعه
۱۰

درمان و جراحی 16 هزار کودک توسط زنجیره امید

محرومیت هزاران کودک از خدمات بیمارستانی که ساخته نشد

رئیس کمیسیون بهداشت مجلس از ساخت بیمارستان فوق تخصصی اطفال توسط زنجیره امید حمایت می کند/ شهرداری زیر قولش زد.

نشست خبری مریم مرعشی، مدیرعامل و موسس موسسه بین المللی زنجیره امید، با خبرنگاران برگزار شد. مرعشی در این نشست ضمن توضیح درباره عملکرد و چالش های پیش روی این موسسه، به سوالات خبرنگاران نیز پاسخ داد.

در ابتدای این نشست خبری، موسس زنجیره امید با اشاره به فعالیت های این ان جی او در حوزه فوق تخصصی طب اطفال، گفت: «ما فعالیت خود را از سال 1386 به صورت رسمی، قانونی و علمی آغاز کردیم. هدف زنجیره امید ارائه بهترین خدمات درمانی مطابق با استانداردهای جهانی برای کودکان زیر 18 سال بدون در نظر گرفتن نژاد، دین و ملیت است؛ به نحوی که تاکنون به چهار هزار تبعه خارجی اعم از اتباع با مجوز ورود به کشور، بدون مجوز و حتی اتباع فاقد شناسنامه و هویت نیز خدمات درمانی ارائه داده ایم. خدمات درمانی ما در سه رشته قلب، ارتوپدی و جراحی ترمیمی انجام می شود. از سال 1401 اندکی به حوزه مغز و اعصاب به جز تومورهای مغزی ورود کردیم».

او تاکید کرد: «زنجیره امید شامل یک گروه از پزشکان بسیار ارزنده و متعهد با فوق تخصص اطفال در داخل کشور است و با یک شبکه بین المللی از پزشکان دارای فوق تخصص در حوزه طب اطفال نیز مرتبط است. همچنین گروهی از پزشکان از کشور فرانسه نیز طی سال ها یعنی تا یک ماه پیش از آغاز کووید19، همکاری های گسترده ای با ما داشتند. این همکاری ها در سال های متمادی به شش دستاورد در حوزه فوق تخصصی اطفال در کشور منجر شد».

درمان و جراحی 16 هزار کودک کم برخوردار

مرعشی با بیان اینکه در این سال ها 16 هزار کودک را درمان و جراحی کردیم که هر کودکی نیز ممکن است چندین بار از این خدمات استفاده کرده باشد، اظهار کرد: «رویکرد ما ارائه درمان های کاملا فوق تخصصی به کودکان است؛ اما نکته مهم آن است که به علت سختی کار با کودکان، پزشکان به سختی به این رشته روی می آورند. مثلا ارتوپد ترجیح می دهد که ارتوپد بزرگسالان باشد تا اطفال. در کشور ما این معضل نمود بیشتری دارد که علت آن پایین بودن تعرفه هاست و برای پزشکان در حوزه اطفال هیچ جذابیتی ایجاد نشده است. از طرف دیگر سختی کار و پیچیدگی هایی که ممکن است در درمان و جراحی یک کودک وجود داشته باشد، باعث شده است که در تمام سال ها در حوزه فوق تخصصی اطفال با مشکلاتی مواجه باشیم که تدبیری نیز برای رفع این معضل اندیشیده نشده است».

رئیس هیئت مدیره زنجیره امید اضافه کرد: «بچه های تحت درمان ما از طریق سازمان بهزیستی، امور پناهندگان یا به شکل خودمعرف به زنجیره امید متصل می شوند. تنها مولفه مهم برای پذیرش این کودکان آن است که امکان دسترسی به درمان را به دلیل شرایط خاص مالی نداشته باشند. پزشکان داخلی که به عنوان همکار پذیرش می کنیم نیز بر اساس مولفه های خاصی پذیرش می شوند. آنها باید فوق تخصص، متعهد و به لحاظ علمی به روز باشند. این پزشکان حتما باید درمان و جراحی بیمار را خودشان انجام دهند و به کسی دیگر نسپارند. مطابق با این مولفه ها با بیمارستان های علوم پزشکی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران قرارداد داریم».

دستاوردهای شش گانه زنجیره امید

مرعشی درباره دستاوردهای شش گانه زنجیره امید به دنبال همکاری های بین المللی و داخلی در حوزه درمان کودکان توضیح داد: «سه دستاورد ما در رشته ارتوپدی است؛ به این معنا که جراحی کودکان مبتلا به اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) که دارای انحنای بیش از صد درجه هستند، بسیار خطرناک است. ما برای نخستین بار در سال 1390 توانستیم امکان درمان و جراحی این گروه از کودکان مبتلا به اسکولیوز و کودکانی را که دارای دفرمیته در نقاط خطرناک بودند، با استفاده از آبزرو (رصد) سیستم نخاعی حین عمل جراحی فراهم کنیم. زنجیره توانست تیم تخصصی این نوع جراحی ها را آموزش دهد و دستگاه های جدید را نیز دو سال پیش خریداری کردیم، به شکلی که امروز این نوع جراحی ها رایج شده است. در واقع جراحی همراه با مانیتورینگ ریسک فلج این گروه از کودکان را کاهش می دهد».

مدیرعامل زنجیره امید با اشاره به دیگر دستاورد زنجیره امید در حوزه ارتوپدی عنوان کرد: «این دستاورد در حوزه جراحی بچه هایی با فلج تلاش زایمانی است. این گروه از کودکان در زمان تولد دست شان کشیده می شود. 30 درصد از این گروه از کودکان نیازمند جراحی هستند. اگرچه این جراحی ها در کشور انجام می شد، اما ما هشت سال پیش با استفاده از تیمی متشکل از اعضای بین المللی زنجیره امید و تیم علوم پزشکی تهران توانستیم جراحی پیوند عصب دست با استفاده از چسب بیولوژیک را انجام دهیم. این در حالی است که این نوع چسب جزء اقلام تحریمی بود، اما به دلیل «ان جی او» بودن زنجیره امید موفق شدیم این نوع چسب را تهیه کنیم. در حال حاضر تمام این نوع عمل ها به دلیل لزوم چسب بیولوژیک از طریق زنجیره مهیاست. امیدواریم در آینده با برطرف شدن تحریم ها شاهد گسترده تر شدن انجام این نوع عمل در کشور باشیم».

کاهش 18 درصدی مرگ ومیر کودکان بیمار قلبی

او با اشاره به اینکه سومین دستاورد زنجیره امید پیوند انگشت پا به دست است، اظهار کرد: «با توجه به آمار جهانی، از هر صد کودک یک نفر مبتلا به بیماری قلب اطفال متولد می شود. در ایران به صورت متوسط 13 تا 14 هزار کودک با این شرایط متولد می شوند. در حوزه کودکان و به ویژه نوزادان با مرگ ومیری بیش از آمار جهانی مواجه هستیم. در پروژه ای که با مرکز طبی کودکان به عنوان تنها مرکز کودکان دارای تیم مرکز تخصصی قلب داشتیم، موفق شدیم مرگ ومیر کودکان را حدود 17 یا 18 درصد در اطفال و نوزادان کاهش دهیم. در این پروژه زنجیره امید به ساخت یک بخش open haert NICU (بخش مراقبت های ویژه نوزادان اپن هارت) با 14 تخت NICU در راستای کاهش مرگ ومیر نوزادان اقدام کرد. همچنین 60 پرستار را تحت آموزش قرار داد و به آنها برای مدت سه سال اضافه حقوق پرداخت کرد. ما اتاق عمل (مرکز طبی کودکان) را نیز تغییر و مورد تجهیز جدید قرار دادیم».

مرعشی خاطرنشان کرد: «ما همچنین با استفاده از امکانات بین المللی که در اختیار داشتیم، توانستیم 160 پزشک و پرستار را به شکل آبزرور و سه نفر را به شکل کلینیکال برای گذراندن آموزش های لازم به خارج از کشور اعزام کنیم. در مدت دو سال تمام این اعزام ها را به بخش قلب اطفال اختصاص دادیم که نتایج مثبتی به دنبال داشت. اما امروز به این بخش امیدوار نیستم؛ زیرا از طرف دولت و دانشگاه علوم پزشکی تهران هیچ جذابیتی برای جذب پزشکان به سمت رشته قلب اطفال ایجاد نشده است تا جایی که بخش NICU یا بخش مراقبت های ویژه اطفال در این بیمارستان خالی است. بارها در دولت های مختلف با معاونت درمان وزارت بهداشت جلسه داشته ام و راهکارهایی را برای بهبود شرایط ارائه دادم، اما متاسفانه اتفاق مثبتی رخ نداد».

او گفت: «زنجیره امید در حوزه جراحی ترمیمی برای جراحی شکاف کام و لب، به کودکان مبتلا به مشکلات ناشی از سوختگی و کل دفرمیتیا خدمات درمانی ارائه می دهد. ما توانستیم برای اولین بار در کشور یک پروتکل و یک تیم تخصصی کامل برای شکاف کام و لب داشته باشیم. در این روند کودک پروسه درمان تکمیلی را نیز طی می کند».

رئیس هیئت مدیره زنجیره امید افزود: «همچنین 10 سال پیش اقامتگاهی را از سازمان اوقاف کل کشور اجاره کردیم که مرکزی برای ارائه خدمات پیش از عمل به کودکان دارای موارد پیچیده طبی است. بچه ها را در این اقامتگاه مورد حمایت های ضروری پیش و پس از توان بخشی و غذایی قرار می دهیم؛ به این دلیل که بچه های ما از سراسر کشور از مناطق بسیار محروم به ما مراجعه می کنند. اگرچه این اقامتگاه کوچک است، اما از تمام ظرفیت آن برای ارائه خدمت استفاده می شود و در حال حاضر 16 مادر و 16 کودک در این اقامتگاه حضور دارند که مدت اقامت آنها نیز به صورت متوسط از یک هفته تا یک ماه است. در این مدت بیماران خدمات کامل توان بخشی را می گیرند و حتی آموزش های لازم برای بعد از ترخیص را از زنجیره امید دریافت می کنند و این خدمات تا پایان درمان کودک ادامه دارد. سالانه حدود بیش از هزار مادر و کودک می توانند از خدمات این اقامتگاه استفاده کنند».

مرعشی تصریح کرد: «ظرفیت این مرکز با توجه به تعداد پزشکان مان بیش از هزار جراحی در سال است. به دلیل اقدامات تکمیلی درمانی و دقت نظر موسسه امکان پذیرش ظرفیت بیشتر را نداریم».

سنگ اندازی شهرداری در مسیر ساخت بیمارستان فوق تخصصی اطفال

موسس زنجیره امید در بخش دیگری از سخنان خود درباره مانع تراشی های انجام شده برای ساخت بیمارستان فوق تخصصی کودکان توسط موسسه زنجیره امید، گفت: «ساخت بیمارستان فوق تخصصی اطفال نیز یکی از پروژه های موسسه زنجیره امید بود. علت این پروژه مشکلات و کمبودهای موجود در حوزه تخصص اطفال بود. دکتر قاضی زاده هاشمی در زمان وزارت خود زمینی در منطقه جوادیه تهران را به ما پیشنهاد دادند که متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهرداری تهران بود که بین این دو سازمان تهاتر شده بود. این زمین را در اختیار ما گذاشتند و گفتند چون زنجیره امید یک ان جی او است و می تواند جذابیت هایی را ایجاد کند، اقدام به ساخت بیمارستان کند. این قرارداد در قالب یک قرارداد (LBOT) 99ساله بسته شد».

او با یادآوری اینکه اواخر سال 1396 زمین مذکور را تحویل گرفتیم و ساخت بیمارستان را در سال 1397 شروع کردیم، اضافه کرد: «این بیمارستان 500 تختخوابی و بسیار بزرگ و اولین بیمارستان فوق تخصصی جراحی اطفال است که از ابتدا با رویکرد فوق تخصصی طراحی شده است. برای طرح پزشکی این بیمارستان به مدت 9 ماه با دستیار دولتی بیمارستان های پاریس (APHP) قرارداد بستیم؛ زیرا بر اساس استعلام وزارت امور خارجه کشور بزرگ ترین تراست مدیکال جهان است و تجربه چهار بیمارستان تخصصی اطفال را نیز دارد. این تراست در طول 9 ماه پنج تیم پزشکی به ایران اعزام کرد و 50 جلسه با سطوح مختلف مقامات حوزه بهداشت و درمان یعنی از سطح معاونت وزارت بهداشت تا ریاست دانشگاه علوم پزشکی را داشتیم تا از این رهگذر طرح پزشکی این بیمارستان بر اساس استانداردهای جهانی اما مطابق با نیازهای کشور تدوین شود».

موسس زنجیره امید با بیان اینکه بعد از گودبرداری بیمارستان به علت شیوع کرونا و افزایش نرخ ارز ساخت بیمارستان متوقف شد، تصریح کرد: «در راستای آموزش دوهزارو 500 پرسنل درمانی این بیمارستان و نیز مطابقت طرح آن با استانداردهای جهانی قرارداد دیگری را نیز با «APHP» منعقد کردیم و به عنوان یک ان جی او از دولت فرانسه به عنوان مشاور کمک گرفتیم. مشاور ایرانی هم کنار مشاور فرانسوی قرار گرفت. دو سال و نیم پیش مناقصه مربوطه برگزار و در نهایت یک شرکت بیمارستان ساز برنده مناقصه شد. حدود 25 درصد از کار با هزینه ای بالغ بر 300 میلیارد تومان به شکلی عالی پیش رفته بود که کار متوقف شد».

مرعشی با یادآوری تماس زاکانی بعد از رسیدن به شهرداری تهران و قول همکاری شهردار تهران، عنوان کرد: «اما ناگهان ورق برگشت و شهرداری منطقه 11 موضوع عوارض را پیش کشید و حتی مذاکرات ما و شهرداری به نتیجه ای نرسید. آنها به شکلی غیرقانونی از ما خواستند که 140 میلیون تومان به آنها چک بدهیم. بعد از اطلاع آقای زاکانی از ماجرا، تنها واکنش او تغییر معاونت شهرسازی منطقه 11 بود. یک سال پیش هم به شکل ناگهانی عوامل شهرداری ساخت بیمارستان را تعطیل کردند؛ این در حالی است که به دلیل حضور عوامل و تجهیزات پیمانکار روزانه دو تا سه میلیارد تومان ضرر می دهیم. اگر ساختمان سازی متوقف نمی شد، حتما تا شش ماه آینده فاز اول این پروژه به مرحله به پایان می رسید».

مانع تراشی به دلیل «مرعشی»بودن

موسس زنجیره امید با تاکید بر اینکه مذاکرات اخیر دانشگاه تهران هم به نفع شهرداری بود، بیان کرد: «با توجه به برخی از اظهارات به نظر می رسد یکی از مشکلات فعلی خانواده من است. درحالی که نه من و نه اعضای درجه یک خانواده من هیچ یک سیاسی نیستیم. دکتر شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس از حامیان ما و پیگیر این ماجرا هستند. دکتر قالیباف رئیس مجلس نیز پیگیری هایی انجام دادند، اما در حال حاضر این موضوع را پیش کشیده اند که زمین بیمارستان اموال بیت المال است و چرا باید برای شهرداری یا دانشگاه علوم پزشکی تهران باشد و دعوایی صوری را بین این دو نهاد درست کرده اند. این در حالی است که با وجود همه مشکلات، گروهی از پزشکان ما به ایتالیا اعزام شدند و برای اولین بار درباره جراحی صرع آموزش دیدند اما همه این اقدامات با شرایط فعلی بی نتیجه مانده است. تنها صحبتی که در یک گروه علمی از زبان رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران شنیدم آن بوده که «ان جی او متعلق به خانواده مرعشی است». حتما شکایت خواهیم کرد و امیدوارم که قوه قضائیه از ما حمایت کند و شهرداری و دانشگاه تهران پی ببرند که این اقدام به نفع مردم است».

او ادامه داد: «از طرف دیگر سازمان اوقاف هم گمان می کند این مرکز پرورشگاه است و به ما می گوید ما به شما یک پرورشگاه می دهیم شما این اقامتگاه را به ما بدهید. این مسئله نیز چالش دیگری است که با آن مواجه هستیم».

عدم تمایل وزارت بهداشت فعلی به همکاری با زنجیره امید

مرعشی همچنین در پاسخ به سوالی درباره زمان ساخت NICU گفت: «از 14 open haert NICU که توسط زنجیره امید در سال 1392 ساخته شد تا امروز تنها هفت تخت فعال شده است. درحالی که بنا بود جذابیت هایی توسط دولت در این حوزه ایجاد شود تا به فعال سازی این تخت ها کمک شود، اما این اقدام انجام نشد». او همچنین درباره نحوه تعامل دولت با این موسسه بیان کرد: «در زمان وزارت بهداشت دکتر لنکرانی با وجود اینکه ما هنوز مجوز فعالیت مان را نگرفته بودیم اما به دلیل نیاز شدید کشور به خدمات فوق تخصصی اطفال، با نامه ای از سوی وزارت بهداشت به ما اجازه دادند که فعالیت مان را شروع کنیم. به صورت کلی نمی توانیم بگوییم دولت هیچ نقشی نداشته است، اما حال حاضر تنها زمانی است که هیچ جلسه و گفت وگویی با وزیر بهداشت وقت نداشته ام. درحالی که اگر در دوره های گذشته با وزارت بهداشت تعامل نداشتیم، امکان ادامه کار ممکن نبود؛ زیرا در واقع ما در کار وزارت بهداشت مداخله گری می کنیم، مثلا ما در امر آموزش پزشکی مداخله کرده ایم، بدون این تعاملات قطعا کار سخت است».

مدیرعامل زنجیره امید در پاسخ به این پرسش که با توقف ساخت این بیمارستان فکر می کنید حدودا چند کودک از دسترسی به خدمات این بیمارستان محروم شدند نیز اظهار کرد: «در این بیمارستان که قرار بود زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی تهران فعالیت کند، بنا بود سالانه 16 تا 17 هزار جراحی فوق تخصصی اطفال انجام شود. بخش دیگر این بیمارستان نیز مرتبط با آموزش نیروهای بیمارستانی بود که همه این موارد متوقف مانده است». مرعشی همچنین در پاسخ به این سوال که برای پیشبرد کار خود چرا از دولت فرانسه کمک نمی گیرید؟ تصریح کرد: «به عنوان یک ایرانی خجالت می کشم چنین موضوعی را مطرح کنم. این چالش ها در خیلی جاهای دنیا وجود دارد و من این راهکار را نمی پسندم. امیدوارم در کشور خودمان به این آگاهی برسیم که وجود چنین بیمارستانی ضروری است».