آرشیو دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳، شماره ۶۰۰۸
بورس
۹

جیم سیمونز، نابغه ریاضیدان- سرمایه گذار درگذشت

درس های نابغه ریاضی برای بازارهای مالی

دنیای اقتصاد : جیم سیمونز (Jim Simons)، استاد ریاضیاتی که بدل به بنیان گذار پرسودترین صندوق پوشش ریسک (Hedge Fund) شد و از پیشگامان سرمایه گذاری با استفاده از الگوهای مقداری خودکار (automated quantitative models) بود، جمعه گذشته در سن 86 سالگی درگذشت. او ریاضیدان-سرمایه گذاری بود که توانست چیزی را ایجاد کند که به گفته بسیاری از کارشناسان مالی، بزرگ ترین ماشین پول‏‏‏ سازی جهان است.

چرا درگذشت «جیم سیمونز»، بنیان گذار بزرگ ترین ماشین پول سازی جهان خبرساز شد؟ / Béatrice de Géa

محدثه علیزاده: سیمونز یک نابغه ریاضی بود که ریاست دانشکده ریاضیات دانشگاه استونی بروک را بر عهده داشت اما در سال 1978، زمانی که 40 سال داشت، این حرفه را ترک کرد و به سرمایه گذاری در بازارهای مالی روی آورد. سیمونز در مصاحبه ای با موسسه فیزیک آمریکا در سال 2020 درخصوص این چرخش خود گفت: «به یاد می آورم روزی در کتابخانه نشسته بودم و با خود می گفتم خب، حدس می زنم که در آینده استادیار، دانشیار و سپس استاد شوم، تمام شوم و زندگی را به همین شکل طی کنم و سپس بمیرم. این فکر باعث شد به این بیاندیشم که شاید چیزهای دیگری در دنیا نیز وجود داشته باشند.»

سیمونز در گذر از دانشگاه به سرمایه گذاری از شیوه های رایج مدیران سرمایه گذاری استفاده نکرد و به آنالیز مقداری بازارها از طریق یافتن الگوهایی در داده ها که تغییرات قیمت ها را پیش بینی می کنند، روی آورد. تکنیک او به قدری موفق بود که او به «پادشاه کوانت» معروف شد. او در سال 1982 صندوق پوشش ریسک رنسانس (Renaissance Technologies) را تاسیس کرد و صندوق سرمایه گذاری مدالیون (Medallion) وابسته به رنسانس را که مشهورترین صندوق این شرکت به دلیل مهروموم ماندن راز شیوه سرمایه گذاری این صندوق و شکست دادن تمام رقیبان خود بود، در سال 1988 ایجاد کرد.

رنسانس که در 60 مایلی شرق منهتن در نیویورک قرار دارد، همواره فاصله اش با معامله گران وال استریت را ارج نهاده است. این شرکت به جای استخدام شکل رایج معامله گران بازارهای مالی، برخی از باهوش ترین ذهن های ریاضی جهان را جذب کرده و همواره به دنبال جذب دانشمندان و کدشکنانی (code breakers) بوده که بتوانند اطلاعات سرمایه گذاری قابل استفاده را از هزاران گیگابایت داده ای که شرکت روزانه در همه زمینه ها، از لکه های خورشیدی گرفته تا آب وهوای دیگر کشورها، جمع آوری می کند، به دست آورند. طبق اطلاعات درج شده در وب سایت رنسانس، 90 نفر از مجموع 300 کارمند رنسانس دارای مدرک دکترا در زمینه های ریاضی، فیزیک، علوم کامپیوتر و رشته های مشابه هستند. استعداد اصلی سیمونز در رنسانس علاوه بر روش نوین سرمایه گذاری، در چگونگی الهام بخشیدن به کارمندان و ایجاد دستمزد بسیار بالا و حس تعلق اجتماعی میان آنها آشکار می شود.

رقابت سیمونز و بافت

رنسانس اکنون حدود 50میلیارد دلار دارایی را مدیریت می کند. صندوق مدالیون آن در حال حاضر 4درصد کارمزد مدیریت و بین 36 تا 44درصد کارمزد عملکرد (performance fees) دریافت می کند که بسیار بالاتر از دیگر صندوق های پوشش ریسک است، با این وجود حتی پس از کسب کارمزها نیز این شرکت بالاترین سود خالص سالانه را پرداخت می کند. مدالیون از زمان آغاز به کار تاکنون بازده خالص سالانه بیش از 30درصدی ایجادکرده که بسیار بیشتر از سود ترکیبی 20درصدی برکشایر وارن بافت است؛ در واقع بازده این صندوق در طول بیش از سه دهه به طور مداوم بالاتر از تمام رقبا بوده، حتی زمانی که کامپیوترها ارزان تر و قابل دسترس تر شدند و رقبای این صندوق به تقلید از آن روی آوردند و الگوریتم های پیچیده سرمایه گذاری ساختند.

درنهایت تمام رقبای مدالیون باوجود تلاش بسیار نتوانستند دستورالعمل جادویی این صندوق را بیابند و شکست خوردند. علاوه بر آن، طبق گفته های سیمونز در گردهمایی دانشگاه MIT در سال 2019، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده پس از فهمیدن اینکه موفقیت برنارد مادوف در کسب درآمد در سال 2008 تماما طرح پونزی بوده، به بازدهی بالای رنسانس نیز مشکوک می شود و به تفتیش این صندوق نیز می پردازد اما هیچ مدرکی علیه این شرکت نمی یابد. باوجود بالا بودن کارمزدهای مدالیون، سرمایه گذاران بسیاری علاقه مند به سرمایه گذاری در این صندوق بودند، با این وجود سیمونز خیلی زود شروع به محدودکردن دسترسی ها به صندوق کرد؛ چراکه معتقد بود اگر مدالیون از حدی بزرگتر شود الگوریتم هایی که شرکت برای تجارت سهام، اوراق قرضه و دیگر دارایی ها استفاده می کند دیگر کارگر نخواهند بود. او در سال 1993 جذب سرمایه جدید به مدالیون را متوقف کرد.

از سال 2005 به بعد نیز صندوق مدالیون تنها برای سیمونز و کارمندان رنسانس باز بوده و تنها آنها توانایی سرمایه گذاری در آن را دارند. این صندوق در هر سال سود به دست آمده را به افراد بازمی گرداند و اندازه آن در حدود 10میلیارد دلار محدود شده است. سیمونز صندوق های سرمایه گذاری عادی تری نیز برای عموم ایجاد کرد اما عملکرد آنها بسیار متفاوت از مدالیون بود. برای مثال درحالی که در سال 2020 صندوق مدالیون 76درصد بازدهی داشت، این صندوق ها زیانی دو رقمی را تجربه کردند. سیمونز که زمانی به عنوان کدشکن در دولت آمریکا کار می کرد، توانست طی چند دهه بیش از چهار برابر شاخص S&P500 بازدهی داشته باشد. این عملکرد بی نظیر، او را به پنجاه و یکمین فرد ثروتمند جهان در سال 2024 با ثروتی معادل 31.4میلیارد دلار بدل کرد. سیمونز اولین بار در سال 2004 با خالص دارایی 2.5میلیارد دلار در فهرست 400ثروتمند آمریکایی فوربس ظاهر شد. تئودور آرونسون؛ بنیان گذار شرکت مدیریت مقداری سرمایه AJO Vista در مصاحبه ای با بلومبرگ در سال 2008 گفته بود: «تنها چند نفر هستند که واقعا توانسته اند دیدگاه ما را نسبت به بازارها تغییر دهند. جان مینارد کینز یکی از این معدود افراد است؛ وارن بافت و جیم سیمونز نیز از همین معدود افراد هستند.»

پولساز بزرگ، خیر اعظم

سیمونز فردی به شدت خوددار بود و جزئیات استراتژی های موفق سرمایه گذاری او عمدتا یک راز باقی مانده اند. او به عنوان خیری بزرگ نیز شناخته می شد. سیمونز در سال 2010 از ریاست رنسانس عقب کشید و به طور ویژه به فعالیت در بنیاد خیریه خود پرداخت. به گزارش فوربس، سیمونز و همسرش در جایگاه ششمین اهداکنندگان بشردوستانه آمریکا قرار دارند. جیم و همسرش مرلین در سپتامبر 2023، جایزه یک عمر دستاورد فوربس400 را برای کمک های بشردوستانه خود دریافت کردند. آنها بنیاد خیریه سیمونز را در سال 1994 تاسیس کردند و از طریق این بنیاد بیش از 6میلیارد دلار برای پشتیبانی از آموزش و تحقیقات در علوم مختلف خصوصا ریاضیات پرداخت کردند. آنها موسسه «ریاضی برای آمریکا» را تاسیس کردند که هر ساله به هزار معلم شهر نیویورک در رشته های مربط به حوزه های علوم پایه، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات کمک هزینه می دهد. این موسسه همچنین میلیاردها دلار به موزه ملی ریاضیات در نیویورک اهدا کرده است. به گفته سیمونز، اگر فردی به اندازه کافی ریاضیات برای تدریس در دبیرستان بداند، توانایی شرکت در گوگل یا گلدمن ساکس یا رنسانس را نیز دارد. از آنجاکه حقوق این شرکت ها بسیار بیشتر از تدریس در دبیرستان است، طبیعی است که بسیاری از افراد دارای صلاحیت به تدریس نمی پردازند. این مساله موجب اهمیت هرچه بیشتر کمک به معلمان ریاضی برای سیمونز بوده است.

بنیاد سیمونز همچنین صدها میلیون دلار برای حمایت از تحقیقات در زمینه بیماری های سرطان و اوتیسم اهدا کرده است. خانواده سیمونز همچنین سال گذشته متعهد شدند در طول هفت سال 500میلیون دلار به دانشگاه استونی بروک اهدا کنند. این اهدا، دومین کمک مالی بزرگ به یک کالج دولتی در طول تاریخ بوده است. این دانشگاه همواره جایگاه و ارزش بالایی برای سیمونز داشت. سیمونز در سال 1968 و در 30سالگی و پس از مدتی تدریس در دانشگاه های ام آی تی و هاروارد به ریاست دانشکده ریاضیات استونی بروک رسید و به دلیل کارش در زمینه توپولوژی و درک ویژگی های اشکال هندسی مشهور شد.

او در سال 1976 برنده جایزه اسوالدوبلن (Oswald Veblen) انجمن ریاضی آمریکا شد که پرافتخارترین جایزه در هندسه محسوب می شود، همچنین همسر او نیز فارغ التحصیل دکترای همین دانشگاه است.