به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

aziz afarinesh

  • محمدرضا شیری*، سجاد محرم نژاد، افشار استخر، شراره فارغی، حمید نجفی نژاد، سعید خاوری خراسانی، عزیز آفرینش، کامران انوری، مرتضی اشراقی نژاد، مسعود محسنی
    مقدمه و هدف

    ذرت یکی از مهمترین گیاهان زراعی است که در بسیاری از نقاط جهان کشت می شود. ارزیابی ژنوتیپ ها در برنامه های به نژادی اغلب با دو چالش مهم، اثر متقابل ژنوتیپ × محیط برای صفت هدف و روابط نامطلوب بین صفات هدف، روبرو است. علی رغم اینکه روش های زیادی برای تجزیه پایداری، به ویژه ابزارهای گرافیکی و کارایی نسبتا خوب آنها در تفسیر نتایج، ارایه شده است. در این میان، به نظر می رسد روش بهترین پیش بینی های نااریب خطی (BLUP) که میانگین ها را با دقت بالا، به ویژه در مدل های مختلط تخمین می زند، برای ارزیابی داده های آزمایش های چندمحیطی (MET) از کارایی بالاتری برخودار باشند. لذا با شاخص پایداری میانگین وزنی نمرات مطلق (WAASB) که از ادغام دو روش پایداری اثرات اصلی جمع پذیر و برهمکنش های ضرب پذیر (AMMI) و بهترین پیش بینی های نااریب خطی برآورد می گردد، می توان در آزمایش های چند محیطی پایداری ژنوتیپ ها را دقیق تر تخمین زد. در برنامه های به نژادی ذرت در کنار عملکرد دانه بالا، زودرسی دارای جایگاه ویژه ای است. برای انتخاب همزمان چند صفت یکی از کارآمدترین و جدیدترین روش ها، شاخص پایداری چندصفتی (MTSI) بوده که بر اساس میانگین عملکرد و پایداری همزمان ژنوتیپ ها در صفات و محیط های مختلف برآورد می گردد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین هیبرید پایدار با عملکرد بالا به همراه سطح مطلوب صفات درصد رطوبت دانه هنگام برداشت، تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیکی با بهره گیری از ترکیب دو روش AMMI و BLUP با شاخص های WAASB، WAASBY و MTSI انجام گرفت.

    مواد و روش ها: 

    این پژوهش به منظور بررسی پایداری هفت هیبرید امیدبخش ذرت به همراه چهار رقم تجاری شامل SC647، TWC647، SC704 و SC715 در آزمایش چند محیطی ذرت در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در 10 منطقه (کرج، مغان، شیراز، کرمانشاه، کرمان، مشهد، دزفول، میاندوآب، جیرفت و ساری) به مدت دو سال زراعی 1398 و 1399 انجام گرفت. در این بررسی صفات عملکرد دانه با رطوبت دانه 14 درصد، درصد رطوبت دانه هنگام برداشت و تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیکی اندازه گیری شدند. پایداری ژنوتیپی برای هر ژنوتیپ با میانگین وزنی نمرات مطلق (WAASB)، که از تجزیه مقادیر منفرد (SVD) ماتریس بهترین پیش بینی های نااریب خطی (BLUP) از اثر متقابل ژنوتیپ × محیط که با یک مدل اثر مختلط خطی ایجاد شده بود، برآورد گردید. همچنین انتخاب همزمان برای عملکرد و پایداری با شاخص WAASBY با دادن وزن های مختلف به میانگین عملکرد (Y) و شاخص پایداری (WAASB) انجام شد. علاوه بر این ها، انتخاب همزمان برای میانگین عملکرد و پایداری بر اساس چند صفت با استفاده از نمرات به دست آمده از یک تجزیه عاملی اکتشافی (شاخص پایداری چندصفتی) انجام گرفت.

    یافته ها:

     بر اساس میانگین 10 محیط در سال های زراعی 1398 و 1399، هیبرید امیدبخش شماره 3 با 80/12 تن در هکتار بالاترین عملکرد دانه را داشت. بر اساس آزمون درست نمایی نسبی (LRT) برهمکنش ژنوتیپ و محیط برای صفات عملکرد دانه، درصد رطوبت دانه موقع برداشت و تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک معنی دار بود. لذا برآورد آماره های پایداری با روشBLUP امکان پذیر بود. بر همین اساس برآورد BLUPها برای هیبریدها انجام و سپس تجزیه پایداری به روش AMMI بر روی اینBLUPها صورت گرفت. نتایج نشان داد دو مولفه اول و دوم به ترتیب 7/27 و 6/24 درصد از تغییرات برهمکنش هیبرید در محیط را توجیه کردند. بالاترین عملکرد دانه پیش بینی شده با روشBLUP مربوط به هیبریدهای شماره 3، 2، 4 و 1 بودند که عملکرد دانه پیش بینی شده بالاتر از میانگین کل داشتند. بر اساس بای پلات اولین مولفه اصلی محیط در برابر عملکرد اسمی، هیبریدهای شماره 2، 6، 3 و 1با داشتن کمترین نمره های مولفه اصلی اول (ضریب b یا شیب خط)، سهم ناچیزی در برهمکنش هیبرید در محیط داشتند و پایدار تشخیص داده شدند. به منظور گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری، شاخص WAASBY با تلفیق دو شاخص عملکرد (Y) و آماره پایداری WAASB برآورد گردید. با لحاظ سهم 50 درصد برای هر یک از دو جزء عملکرد و پایداری، پنچ هیبرید شماره 1، 2، 3، 6 و 4 دارایWAASBY بالاتر از میانگین هیبریدها بودند. در این میان هیبریدهای شماره ی 1، 2 و 3 به طور قابل توجهی میزان آمارهWAASBY بالاتر از سایر هیبریدها داشتند. هر چهار رقم شاهد SC647، TWC647، SC704 و SC715 میزان آماره WAASBY کمتر از میانگین را داشتند. همچنین بر اساس شاخص پایداری چند صفتی (MTSI) نیز هیبرید شماره 3 به عنوان برترین هیبرید انتخاب شد. علاوه بر این ها برآورد اجزای واریانس با روش درست نمایی محدود شده (REML) نشان داد برای عملکرد دانه، 75/72 و 7/57 درصد از واریانس فنوتیپی به ترتیب توسط واریانس محیطی و واریانس برهمکنش هیبرید در محیط توجیه شدند. در صورتی که سهم واریانس باقیمانده از واریانس فنوتیپی 16/77 درصد بود.

    نتیجه گیری کلی: 

    براساس نتایج حاصل هیبرید شماره 3 (K47/2-2-1-4-2-1-1-1× MO17) به عنوان هیبرید پر محصول و پایدار بود که می توان آن را جزء هیبرید برتر با عملکرد بالا به بهره برداران معرفی نمود. به نظر می رسد استفاده از نمودار نسبت شاخص پایداری WAASB به عملکرد دانه (WAASBY) و گزینش هیبرید برتر بر اساس شاخص MTSI با بهره گیری از تجزیه هایی همچون تجزیه عاملی، BLUP و AMMI توانایی شناسایی هیبریدهای با عملکرد دانه بالا، پایدار با سطح مطلوب صفات زراعی مهم دارا می باشد.

    کلید واژگان: پایداری چندصفتی، پیش بینی، سازگاری، عملکرد دانه، گزینش همزمان
    Mohammadreza Shiri*, Sajjad Moharramnejad, Afshar Estakhr, Sharareh Fareghi, Hamid Najafinezhad, Saeed Khavari Khorasani, Aziz Afarinesh, Kamran Anvari, Morteza Eshraghi-Nejad, Masoud Mohseni
    Background

    Maize is an important crop that is cultivated in many parts of the world. The evaluation of genotypes in breeding programs often faces two important challenges, the genotype × environment interaction effect for the target trait and unfavorable relationships between the target traits. Even though many methods have been offered for stability analysis, especially graphical tools and their relatively good efficiency in interpreting the results, it seems that the best linear unbiased predictions (BLUP) method estimates the means with high accuracy, especially in mixed models, in multi-environmental trails (MET). Therefore, the stability index of weighted average absolute scores (WAASB), which is estimated from the integration of the two stability methods of additive main effect and multiplicative interaction (AMMI) and best linear unbiased predictions, can be used in METs to estimate more accurately the stability of genotypes. Maize breeding programs prioritize high grain yields and earliness as important traits. The multi-trait stability index (MTSI) is a valuable tool for the simultaneous selection of multiple traits. It is estimated based on the average performance and simultaneous stability of genotypes in different traits and environments. Therefore, the current research aimed to identify stable and high grain yield maize hybrids along with the optimal level of grain moisture percentage at harvest time and days to physiological maturity using the integration of AMMI and BLUP methods with WAASB, WAASBY, and MTSI indices.

    Methods

    This study involved the evaluation of seven promising maize hybrids along with four commercial check varieties, including SC647, TWC647, SC704, and SC715, in maize METs based on a randomized complete block design with four replications across 10 regions (Karaj, Moghan, Shiraz, Kermanshah, Kerman, Mashhad, Dezful, Miyandoab, Jiroft, and Mazandaran) during two cropping seasons of 2019-2020. The recorded traits were grain yield adjusted at 14% moisture content, grain moisture percentage at harvest time, and days to physiological maturity. The WAASB was used to estimate genotypic stability for each genotype. It was computed from the singular value decomposition (SVD) of the matrix of best linear unbiased predictions of genotype vs. environment interaction effects generated by a linear mixed-effect model. The WAASBY index for simultaneous selection based on grain yield (Y) and stability (WAASB) was  estimated by assigning different weights to grain yield and stability. The simultaneous selection for grain yield and stability based on several traits was conducted using the scores obtained from an exploratory factor analysis (MTSI).

    Results

    Based on the grain yield across 10 environments over two years, promising hybrid NO. 3 had the highest grain yield with 12.80 tons per hectare. According to the likelihood ratio test (LRT), the genotype-by-environment interaction was significant for the traits of grain yield, grain moisture percent at harvest time, and the days to physiological maturity. Therefore, BLUP analysis can be performed on these data due to the significant genotype by environment interaction. The BLUPs performed for hybrids were followed by stability analysis using the AMMI method on these BLUPs. The results indicated that the first and second components justified 27.7% and 24.6% of the hybrid by environment interaction variances, respectively. The highest predicted grain yield by the BLUP method belonged to hybrids No. 3, 2, 4, and 1, with higher than average predicted grain yields. Based on the biplot for the first principal component of the environments against the nominal grain yield, hybrids 2, 6, 3, and 1, having the lowest scores of the first principal component (coefficient b or line slope), had a negligible contribution to the hybrid by environment interaction and were distinguished stable. To enable simultaneous selection based on both grain yield and stability, the WAASBY index was estimated by integrating grain yield (Y) and the WAASB stability index. Considering the 50% contribution of each of the two grain yield and yield stability components, five hybrids (1, 2, 3, 6, and 4) showed above-average WAASBY. Among these, hybrids 1, 2, and 3 had significantly higher WAASBY than the other hybrids. All four control cultivars SC647, TWC647, SC704, and SC715 had lower-than-average WAASBY. Based on the MTSI, hybrid 3 was selected as the best hybrid. In addition, the estimated variance components by restricted maximum likelihood (REML) for grain yield indicated that 75.72% and 7.57% of the phenotypic variance were explained by the environment and GEI variances, respectively, whereas the contribution of residual variance to the phenotypic variance was 16.77%.

    Conclusion

    Based on the results, hybrid 3 (K47/2-2-1-4-2-1-1-1× MO17) was identified as a high-yielding hybrid, which can be introduced to farmers as a new superior maize hybrid. It seems that the use of the ratio of the WAASB stability index to grain yield (WAASB/Y) and the selection of superior genotypes based on the MTSI could identify hybrids with high grain yields, stability, and desirable levels of important agronomic traits.

    Keywords: Adaptability, Grain Yield, Multi-Traits Stability, Prediction, Simultaneous Selection
  • سید نورالدین غفاری خلف محمدی، علیرضا شکوه فر *، مانی مجدم، شهرام لک، عزیز آفرینش

    این مطالعه در دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات صفی آباد اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی آزمایش قطع آبیاری در سه سطح شاهد (Control)، قطع آبیاری در مرحله تشکیل گل ماده (Silking) و قطع آبیاری در مرحله متورم شدن (Blister) و عامل فرعی سایکوسل صفر، 5/442 و 885 میلی گرم در لیتر و ریزمغذی ها صفر (شاهد)، 1000 و 1500 گرم در هکتار بود. نتایج همبستگی صفات مورد ارزیابی با یک دیگر مشخص شد، عملکرد دانه با ارتفاع بوته، تعداد دانه در بلال، وزن هزاردانه دارای همبستگی مثبت معنی دار و با هیدروژن پراکسیداز، مالون دی آلدهید، میزان نشت الکترولیت، فعالیت کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و پرولین برگ همبستگی منفی معنی دار نشان داد که بالاترین همبستگی مثبت مربوط به تعداد دانه در بلال (893/0) و بالاترین همبستگی منفی نیز از نشت الکتورلیت (945/0-) و هیدروژن پراکسید (854/0-) مشاهده شد. روند قرارگیری مقادیر مختلف ریزمغذی و سایکوسل مشخص شد؛ به طوری-که که سطوح مختلف ریزمغذی ها بیشتر به مرکز تمایل دارند؛ و مصرف 1000 گرم در هکتار به ناحیه III و ناحیه که عملکرد و اجزای عملکرد جای دارند تمایل دارد. به طور کلی مشخص شد که محلول پاشی غلظت های 1500 گرم در هکتار ریزمغذی ها و 885 میلی گرم در لیتر سایکوسل با کاهش تاثیرات منفی تنش توانسته تیمارهای مناسبی جهت افزایش تحمل به تنش انتهای فصل در ذرت باشند.

    کلید واژگان: ماده کند کننده رشد، همبستگی، افزایش تحمل به تنش، تجزیه به مولفه اصلی، مثبت معنی دار
    Seyed Nouraddin Ghafari, Alireza Shakofar*, Mani Majdam, Shahram Lak, Aziz Afarinesh

    This study was carried out in the two crop years of 2016 and 2017 at Safi Abad Research Center. The experiment was conducted as a factorial split plot in the form of a randomized complete block design with four replications. The main factor of the experiment was to cut off irrigation at three levels (control), cut off irrigation at the stage Silking and cut off irrigation at the stage Blister and the secondary factor wascycocel zero, 442.5 and 885 mg/l Micronutrients were zero, 1000 and 1500 gr/ha and control. The correlation results of the assessed traits with each other were determined, seed yield with plant height, number of seeds per cob, thousand seed weight had a significant positive correlation with hydrogen peroxidase, malondialdehyde, electrolyte leakage rate, catalase activity, peroxidase, superoxide dismutase and proline in leaves showed a significant negative correlation, the highest positive correlation was related to the number of seeds in the cob (0.893) and the highest negative correlation was from electrolyte leakage (-0.945) and hydrogen peroxide. (-0.854) was observed. The placement process of different amounts of micronutrients and cycocel was determined; So that different levels of micronutrients tend to be more towards the center; And consumption of 1000 gr/ha tends to zone III and the zone where yield and yield components are located. In general, it was found that foliar spraying with concentrations of 1500 gr/ha of micronutrients and 885 mg/l of cycocel by reducing the negative effects of stress, could be suitable treatments to increase tolerance toin corn stress at the end of the season.

    Keywords: Correlation, Decomposition into main components, Growth retarder, Increasing tolerance to stress, Significant positive
  • سید نورالدین غفاری، علیرضا شکوه فر*، مانی مجدم، شهرام لک، عزیز آفرینش

    با هدف بررسی اثر سایکوسل و مصرف ریزمغذی ها بر عملکرد ، صفات فیزیولوژیکی و میزان آنتی اکسیدانت ذرت تحت شرایط کم آبیاری انتهای فصل، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در صفی آباد دزفول انجام شد. تیمار اصلی شامل تنش کمبود آب با سه سطح شاهد (بدون تنش کمبود آب) ، تنش آب در مرحله تشکیل گل ماده و تنش کمبود آب در مرحله تورم دانه بود. عامل مصرف محلول پاشی سایکوسل با سه سطح شاهد (عدم مصرف سایکوسل)، 5/442 و 885 پی پی ام سایکوسل و کودهای ریزمغذی با سه سطح: شاهد (عدم مصرف کود)، محلول پاشی 1000 و 1500 گرم در هکتار به صورت فاکتوریل به عنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر برهم کنش سال، تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر رطوبت نسبی برگ، پرولین و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و اثر برهم کنش تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر پراکسید هیدروژن، گلوتاتیون پراکسیداز و پروتیین های محلول در سطح یک درصد معنی دار بود. نتایج نشان داد که بیش ترین فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز تحت شرایط تنش در مرحله تورم دانه حاصل شد که نسبت به تیمار آبیاری در شرایط مطلوب حدود 37 درصد افزایش نشان داد. میانگین عملکرد دانه در سال دوم با کاربرد 1500 گرم در هکتار محلول پاشی ریزمغذی و 885 پی پی ام محلول پاشی سایکوسل در شرایط بدون تنش نسبت به تنش در مرحله تورم دانه و عدم محلول پاشی ریزمغذی و سایکوسل در حدود 85 درصد افزایش یافت. در مجموع می توان برای افزایش عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب و کاهش افت در شرایط تنش، از تنظیم کننده های رشد نظیر سایکوسل با غلظت 885 پی پی ام و محلول پاشی ریزمغذی به میزان1500 گرم در هکتار استفاده نمود.

    کلید واژگان: پراکسید هیدروژن، پروتئین، پرولین، تنش آب، رطوبت نسبی برگ
    Seyed Nouradin Ghaffari, Alireza Shokuhfar *, Mani Mojaddam, Shahram Lack, Aziz Afarinesh

    In order to investigate the effect of cycocel and micronutrient consumption on yield, physiological traits, and antioxidant content of maize under low irrigation conditions at the end of the season, a split factorial experiment was carried out based on a randomized complete block design with four replications in Safiabad Agriculture Research Center in Dezful during two cropping years 2017-18 and 2018-19. The main treatment included water stress with three levels control (without water stress), water stress in female flower formation stage and water stress in grain swelling stage. Also, foliar application of cycocel at three levels of control (no use of cycocel), 442.5 ppm, and 885 ppm and three levels of micronutrient fertilizers, namely control (no fertilizer application), foliar application of 1000 g. ha-1, and foliar application of 1500 g. ha-1 were considered as the sub-factors. Results of the combined ANOVA showed that the interaction of the effects of year, stress, micronutrient, and cycocel on relative water content, proline and grain yield and also the interaction of the effects of stress, micronutrient, and cycocel on hydrogen peroxide, glutathione peroxidase, and soluble proteins were statistically significant (p≤0.01). The results also showed that the highest activity of superoxide dismutase enzyme was obtained under stress conditions at the grain swelling stage, which showed an increase by about 37% compared to the irrigation treatment under optimal conditions. Foliar application of 1500 g. ha-1 micronutrient and 885 ppm cycocel in non-stress conditions increased the average grain yield (11500 kg. ha-1) in the second year by about 85% compared to stressed condition at grain swelling stage and no application of micronutrient and cycocel. In general, to increase grain yield under optimal irrigation conditions and reduce the drop in stress conditions, growth regulators such as cycocel with a concentration of 885 ppm and micronutrient foliar application at 1500 g. ha-1 are recommended.

    Keywords: hydrogen peroxide, Proline, Protein, Relative water content, Water stress
  • رجب چوکان *، افشاراستخر، غلامرضا افشارمنش، علی شیرخانی، عزیز آفرینش، محمدرضا شیری، حمید نجفی نژاد، شراره فارغی، همایون دارخال، مجید زمانی، سعید خاوری خراسانی، مسعود رفیعی، کامران انوری، محمدحسین حدادی، ثریا قاسمی
    هیبرید جدید ذرت سینگل کراس کرج 703 حاصل تلاقی K47/2-2-1-3-3-1-1-1 × MO17 یا K47/3 می باشد. در سال 1389 در آزمایش مقایسه عملکرد نیمه نهایی در میانگین هفت منطقه با تولید 034/12 تن در هکتار در مقایسه با هیبرید شاهد سینگل کراس 704 با تولید 318/11 تن در هکتار برتری خود را نشان داد. در سال های 1390 و 1391 در آزمایش مقایسه عملکرد نهایی در میانگین دو سال و 12 منطقه، هیبرید امید بخش 703 با میانگین 291/11 تن در هکتار در مقایسه با شاهد سینگل کراس 704 با میانگین 506/9 تن در هکتار، 785/1 تن در هکتار (8/18 درصد) افزایش تولید نشان داد. در آزمایش های انجام شده در شرایط زارعین سال 1392 منطقه اسلام آباد کرمانشاه، این هیبرید با تولید 400/14 تن در هکتار با 5/20 درصد رطوبت دانه در زمان برداشت نسبت به رقم شاهد سینگل کراس 704 با 11 تن در هکتار با رطوبت 1/23 درصد با افزایش 667/3 تن در هکتار و کاهش رطوبت دانه 6/2 درصد در زمان برداشت، برتری قابل توجهی نشان داد. در منطقه روانسر کرمانشاه نیز این هیبرید با تولید 233/16 تن در هکتار با رطوبت دانه 5/20 درصد نسبت به رقم شاهد سینگل کراس 704 با تولید 500/11 تن در هکتار با رطوبت دانه 23 درصد با افزایش 733/4 تن در هکتار و کاهش رطوبت دانه 5/2 درصد در زمان برداشت، از نظر هر دو صفت برتری قابل توجهی نشان داد. در منطقه مهتابی شهرستان عنبرآباد جیرفت در سال 1392، با تولید 070/15 تن در هکتار با میانگین رطوبت دانه 1/25 درصد در زمان برداشت، نسبت به رقم شاهد سینگل کراس 704 با تولید دانه 255/12 تن درهکتار و رطوبت دانه در زمان برداشت 35/28 درصد، 815/2 تن در هکتار(23 در صد) افزایش عملکرد و 25/3 درصد کاهش رطوبت نشان داد.
    کلید واژگان: پوسیدگی فوزاریومی، سیاهک معمولی، سینگل کراس، ذرت، عملکرد دانه و کاهش رطوبت دانه
    Rajab Choukan*, Afshar Estakhr, Gholam Reza Afsharmanesh, Ali Shirkhani, Aziz Afarinesh, Mohammad Reza Shiri, Hamid Najafinejad, Sharare Fareghei, Homayon Darkhal, Majid Zamani, Saeid Khavari Khorasani, Masuod Rafiei, Kamran Anvari, Mohammad Hosein Haddadi, Soraya Ghasemei
    Maize hybrid KSC 703 (K47/3 x MO17) produced grain yield 12.034 t/ha over seven locations in 2010, compared to KSC 704 with 12.034 t/ha, as check. During two years evealuation ( 2011-2012) over 12 locations, this hybrid revealed grain yield 11.291 t/ha, comparing to KSC 704 with 9.506 t/ha, showing 1.785 t/ha (18.8%) yield increase. On farm experimants carried out in Islam Abad, Ravansar, Mahtabi, in 2013, revealed 14.400 t/ha with 20.5% moisture, compared to KSC 704 by 11 t/ha with 23.1% moisture contenet in Islam Abad, Kermanshah province (3.667 t/ha yield increase and 2.6% less moisture content). In Ravansar (Kermanshah province), this hybrid showe average grain yied 16.233 t/ha with 20.5% moisture content, comparing to KSC 704, with 11.500 t/ha, with 23% moisture contenet, meaning 4.733 t/ha yield increase and 2.5% lower moisture content . In Mahtabi (Jiroft region), this hybrid yielded 2.815 t/ha more grain than KSC 704 (23%), and 3.815% less grain moisture at harvesting time.
  • محمد برزگری *، رجب چوکان، غلامرضا افشارمنش، ثریا قاسمی ایلامی، عزیز آفرینش، جعفر قاسمی رنجبر
    یک برنامه به نژادی با هدف اصلاح هیبرید ذرت برای تحمل به تنش گرما از سال 1378 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول آغاز شد، به طوریکه در سال 1384 تعدادی لاین S6 با تحمل نسبی به تنش گرما بدست آمد. سپس ترکیبات متقابل بین لاین ها ایجاد و با ارزیابی مقدماتی تعداد 11 هیبرید برتر با شاخص های مورد نظر گزینش گردیدند. در ادامه سه سال متوالی هیبریدهای ایجاد شده در مناطق نیمه گرمسیری شامل جیرفت (جنوب کرمان)، ایلام و خوزستان در آزمایشات نیمه نهایی، نهایی و تحقیقی- تطبیقی مورد مقایسه قرا رگرفتند. در نهایت تلاقی لاین های SLH2/29/14/2-4/1 × SLD45/1/2-1 (هیبرید مبین) با برخورداری از ویژگی های مورد نظر انتخاب گردید. 12 روز زودرسی فیزیولوژیک نسبت به شاهد (هیبرید 704)، دو روز فاصله زمانی کوتاهتر بین ظهور اندام های زایشی و میانگین عملکرد دانه 5/8522 کیلوگرم، ازجمله خصوصیات این هیبرید بود. در حال حاضر به علت استقبال کشاورزان سطح زیرکشت تولید بذر این هیبرید حدود 200 هکتار است که در نتیجه 25 هزار هکتار از مزارع ذرت دانه ای کشور در مناطق گرمسیری را پوشش داده است.
    کلید واژگان: تحمل، ذرت، گرما و مبین
    Mohammad Barzegari *, Rajab Choukan, Gholam Reza Afsharmanesh, Soraya Ghasemi Ilami, Aziz Afarinesh, Jafar Ghasemi Ranjbar
    A breeding program was started in Safiabad Agricultural Research Center in 1999, to produce an improved maize hybrid with a relative heat stress tolerance. Consequently at 2005 a few S6 lines with having moderately tolerance to high temperature were obtained. These combinates were then evaluated for three consecutive years in three sub-tropical regions of the country includes Khzestan, Ilam and Kerman (Jiroft) in the semi final, final and on-farm experiments. These experiments resulted to selection of a hybrid with a relatively high temperature tolerance (produced by crossing of SLD45/1/2-1 × SLH2/29/14/2-4/1 lines). This hybrid was 12 days physiologically early-mature than SC704 hybrid SC704 (control), and heat stress tolerance due to the shorter of tassel to silk initiation period (1.5 days in average). This line had 10500-11500 kg ha-1 average seed yield and non-significant difference with the control in experiments. Now because of farmers enthusiasm, seed production level of this hybrid is about 200 ha and consequently over 25000 ha of farms are planting by this line across tropical regions of the country
  • رجب چوکان*، علی شیرخانی، غلامرضا افشارمنش، افشاراستخر، محمدحسین سبزی، همایون دارخال، حمید نجفی نژاد، محمدرضا شیری، عزیز آفرینش، محمد برزگری، سعید خاوری خراسانی، افشین مساوات، حسین حدادی، کامران انوری، مجید زمانی، رضا معینی
    هیبرید جدید سینگل کراس کرج 706 حاصل تلاقی K3547/4 × MO17 می باشد. در سال های 1387-1386 در آزمایش نهایی دو ساله در هشت منطقه با میانگین تولید 713/11 تن در هکتار در مقایسه با هیبرید کرج 704 با میانگین تولید 845/9 تن در هکتار برتری خود را نشان داد. در بررسی های تحقیقی- ترویجی در سال 1391، در منطقه روانسر کرمانشاه (کشت اول) با عملکرد دانه 300/13 تن در هکتار نسبت به رقم شاهد هیبرید کرج 704 با عملکرد 700/9 تن در هکتار (37 درصد افزایش عملکرد)، و در منطقه اسلام آباد کرمانشاه (کشت اول) با عملکرد دانه 100/13 تن در هکتار، نسبت به رقم شاهد هیبرید کرج 704 با عملکرد دانه 300/11 تن در هکتار برتری نشان داد. در کشت دوم منطقه بیله سوار مغان با میانگین عملکرد 180/7 تن در هکتار، مزیت نسبی خود را نسبت به رقم شاهد 704 با تولید 930/6 تن در هکتار نشان داد. در آزمایش تحقیقی- ترویجی سال 1391 در منطقه مهتابی شهرستان عنبرآباد جیرفت در کشت دوم، هیبرید جدید با عملکرد دانه 570/17 تن در هکتار در مقایسه با رقم شاهد هیبرید کرج 704 با تولید 100/15 تن در هکتار، 470/2 تن در هکتار (4/16 درصد) افزایش عملکرد نشان داد. در کشت دوم منطقه حاجی آباد جیرفت نیز، هیبرید 706 با عملکرد دانه 400/12 تن در هکتار در مقایسه با رقم شاهد هیبرید کرج 704 با تولید 800/11 تن در هکتار، 600 کیلوگرم در هکتار (1/5 درصد) افزایش عملکرد نشان داد. در آزمایش تحقیقی- ترویجی سال 1391 در منطقه شوش در کشت دوم، با عملکرد دانه 130/10 تن در هکتار در مقایسه با رقم شاهد هیبرید کرج 704 با تولید 952/8 تن در هکتار، 178/1 تن در هکتار (2/13 درصد) افزایش عملکرد نشان داد.
    کلید واژگان: ذرت، کرج 706، سینگل کراس و عملکرد دانه
    Rajab Choukan*, Ali Shirkhani, Gholam Reza Afsharmanesh, Afshar Estakhr, Mohammad Hosein Sabzi, Homayoun Darkhal, Hamid Najafinejad, Mohammad Reza Shiri, Aziz Afarinesh, Mohammad Barzegari, Saeed Khavari Khorasani, Afshin Mosavat, Hosein Haddadi, Kamran Anvari, Majid Zamani, Reza Moeini
    Maize hybrid KSC 706 (K3547/4 × MO17) produced grain yield 11.713 t ha-1, when evaluated in eight locations over two years (2007-8), comparing to KSC 704 with 9.845 t/ha. On farm experiments in 2012, in Kermanshah province in two locations, this hybrid produced 13.100 and 13.300 t ha-1 in Eslam Abad and Ravansar as first cropping, respectively, comparing to KSC 704, with 11.300 and 9.700 t ha-1. In Moghan, as second cropping, this hybrid produced 7.180 t ha-1 compared to KSC 704 which produced 6.930 t ha-1. In Jiroft, as second cropping in two locations, KSC 706 and KSC 704 (Check) produced 17.570 and 15.100 t ha-1, in Mahtabi location (16.4% yield increase), as well 12.400 and 11.800 t ha-1 in Haji Abad location (5.1% yield increase), respectively. Under second cropping in Shosh, KSC 706 and KSC 704 (Check), revealed 10.130 and 8.952 t ah-1, respectively, meaning 1.178 t ha-1 (13.2 % yield increase) yield increase over KSC 704.
  • رجب چوکان*، افشاراستخر، غلامرضا افشارمنش، علی شیرخانی، عزیز آفرینش، محمد برزگری، محمدحسین سبزی، شراره فارغی، همایون دارخال، مجید زمانی، سعید خاوری خراسانی، مسعود رفیعی، کامران انوری، رضا معینی، ثریا قاسمی
    ذرت هیبرید سینگل کراس کرج 705 حاصل تلاقی K3640/3 × MO17 می باشد. این هیبرید در آزمایش نهایی سال های 1386 و 1387 در هفت منطقه، با میانگین عملکرد دانه 120/11 تن در هکتار برتری خود را نسبت به سینگل کراس 704 با میانگین تولید 844/9 تن در هکتار مورد تایید قرار داد. در آزمایش پیشرفته سال 1390 در هفت منطقه بالاترین میانگین عملکرد دانه را با 450/10 تن در هکتار در مقایسه با سینگل کراس 704 با میانگین 513/8 تن در هکتار تولید نمود. علاوه بر این، درصد رطوبت دانه آن در زمان برداشت نسبت به سینگل کراس 704 حدود دو درصد کاهش نشان داد و این در حالیست که در آزمایشات انجام شده در سطح مزارع کشاورزان، هیبرید کرج 705 حدود 31/2 درصد کاهش رطوبت نشان داد. در بررسی سازگاری دو ساله (1391– 1390) نیز در نه منطقه با میانگین تولید دانه 585/10 تن در هکتار برتری نسبت به سینگل کراس 704 با 752/9 تن در هکتار به میزان 833/0 تن در هکتار (5/8 در صد) نشان داد. در شرایط آزمایشات تحقیقی ترویجی در مزارع زارعین (در مناطق اسلام آباد و روانسر کرمانشاه، منطقه مهتابی شهرستان عنبرآباد جیرفت و منطقه شوش در سال 1391) با میانگین 62/12 تن در هکتار نسبت به سینگل کراس 704 با میانگین 19/11 تن در هکتار با افزایش 429/1 تن در هکتار (8/12 درصد) برتری نشان داد. هیبرید کرج 705 در میانگین با کاهش حدود 3-2 درصد رطوبت در زمان برداشت نسبت به سینگل کراس 704، حدود هفت روز زودتر آماده برداشت شد. در سطح مزارع کشاورزان، هیبرید کرج 705 با میانگین 94/20 درصد رطوبت دانه در زمان برداشت نسبت به سینگل کراس 704 با میانگین 25/23 درصد رطوبت دانه حدود 31/2 درصد کاهش رطوبت نشان داد. در طی چهار سال بررسی (1389 – 1386)، این هیبرید از نظر واکنش به سیاهک معمولی نیمه مقاوم بود در حالی که سینگل کراس 704 از این نظر در گروه نیمه حساس قرار داشت. از نظر واکنش به پوسیدگی فوزاریومی بلال نیز این هیبرید در گروه نیمه مقاوم واکنشی مشابه سینگل کراس 704 نشان داد.
    کلید واژگان: پوسیدگی فوزاریومی، سرعت کاهش رطوبت دانه، سیاهک معمولی، سینگل کراس، ذرت و عملکرد دانه
    Rajab Choukan, Afshar Estakhr, Gholam Reza Afsharmanesh, Ali Shirkhani, Aziz Afarinesh, Mohammad Barzegari, Mohammad Hosein Sabzi, Sharare Fareghei, Homayon Darkhal, Majid Zamani, Saeed Khavari Khorasani, Masuod Rafiei, Kamran Anvari, Reza Moeini, Soraya Ghasemi
    As compared to KSC 704 hybrid with 9.844 t/ha, the maize hybrid, KSC 705(K3640/3 × MO17) produced an average grain yield of 11.120 t/ha over seven locations evaluated in final trials for two consecutive years (2007-8). In advanced yield trials done in 2011, across seven locations, this hybrid performed the highest grain yield, 10.450 t/ha, while KSC 704 produced 8.513 t/ha. In addition to the grain yield preference, grain moisture in KSC 705 was about two percent less than KSC 704 at harvesting stage under farmer's conditions. Hybrid KSC 705 with an average of grain yield 10.585 t/ha showed 833 kg/ha (8.5%) superiority to KSC 704 (9.753 t/ha), once evaluated in adaptability trials conducted in nine locations for two years (2011-12). On farm experimental results obtained from Eslam Abad, Ravansar, Mahtabi and Shoosh in 2012 revealed that KSC 705 with an average grain yield and moisture of 12.617 t/ha and 20.94%, showed a superiority of 1.429 t/ha (12.8%) over the yield of KSC 704 (11.188 t/ha) and 2.31 less grain moisture comparing to KSC 704 with 23.25% grain moisture. Comparing to KSC 704, this hybrid was seven days earlier. In contrast to KSC 704 with a moderately susceptible reaction to common smut under artificial infection, KSC 705 was rated as a moderate resistant type. For fusarium ear rot, both hybrids were classified into moderately resistant hybrid's group.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال