مواجهه حکیم مجتهد مراغی با ارامنه مراغه

رویکرد عالمان مسلمان در گفت وگو با مسیحیان را می توان به پنج دسته تقسیم نمود: ردیه نویسی، مناظره، رابطه تعلیم و تعلم، برخورد فقهی، دیالوگ و گفت وگو. محور مقاله حاضر، که بازنویسی رساله مختصر «جواب کافی و بیان شافی لمن سبقت له الحسنی»، اثر خامه عالم وارسته مجتهد مراغی به فارسی می باشد، به رویکرد پنجم، یعنی دیالوگ و گفت وگو اختصاصی دارد. مولف در مقدمه این اثر می گوید: این رساله را به درخواست ارامنه مراغه، در تبیین دین حق نوشته است، هرچند از هویت فرد یا گروه متقاضی و واکنش آنان به تحلیل ایشان، اطلاعی نداریم، اما این نوع اتفاق در تاریخ گفت وگوی های اسلام و مسیحیت نادر و منحصر بفرد است. گرانیگاه رساله مجتهد مراغی، انتقال از توحید به ضرورت وجود انسان کامل است. مولف، مذهب شیعه را به خاطر وجود حضرت ولی عصر، انسان کامل و عصاره خلقت، به عنوان مذهب حق معرفی می کند. مجتهد مراغی، رساله ای دیگر البته در باب مسیحیت با عنوان «مشکوه الحکمه و مصباح البیان» نگاشته و برخلاف رساله مفصل تر و به زبان عربی و با رویکرد نخست یعنی (ردیه نویسی نگاشته است.) اما، وجه مشترک هر دو رساله، استناد به وجود مقدس «امام عصر» به عنوان انسان کامل و واسطه فیض الهی می باشد.