تغییرات بافت شناسی مخاط واژن گاو در مراحل مختلف آبستنی و سیکل استروس

مقایسه تغییرات بافت شناسی جداره واژن گاو در مرحل مختلف آبستنی و چرخه فحلی. طرح: نمونه برداری از جداره واژن گاو از طریق بیوپسی در دام زنده و یا پس از کشتار. حیوانات: تعداد 58 نمونه بافتی از جداره فوقانی واژن دامهای زنده و یا کشتار شده. در مطالعه حاضر با برداشت نمونه از طریق کشتارگاه ارومیه و یا با استفاده از بیوپسی از دام زنده از مراحل مختلف آبستنی و مرحله استروس و دی استروس، بعد از آماده سازی و تهیه مقاطع بافتی، به روش هماتوکسیلین ائوزین رنگ آمیزی شده، تغییرات بافتی در زیر میکروسکوپ بررسی شدند. تجزیه و تحلیل آماری: استفاده از تست دانکن به منظور پی بردن به اختلاف بین تعداد لایه های سلولی و ضخامت مخاط واژن. نتایج نشان می دهد که در مرحله استروس، مخاط دارای یک لایه سلولی استوانه ای ترشحی در سطح، و 3-1 لایه از سلولهای چند وجهی در زیر آن در بهضی جاها می باشد. فعالیت عروقی و فیبروبلاستی زیاد ولی تعداد پلاسماسل ها در مخاط و زیز مخاط کمتر مشاهده می شوند. در مرحله دی استروس مخاط دارای 8-4 لایه از سلولهای اپی تلیان با فعالیت عروقی و فیبروبلاستی کم تا متوسط و تعداد پلاسماسل ها متوسط تا زیاد می باشد. نمونه های اخذ شده از دامهای آبستن نیز نشان می دهند که ضخامت مخاط از ماه اول تاهشتم تفاوت چندانی نداشته ولی در ماه نهم افزایش یافته و با سایر ماه ها اختلاف معنی داری دارد (01/0 > P). از نظر تعداد لایه های سلولی نیز بین ماه های اول تا پنجم و ششم تا نهم تفاوت معنی داری مشاهده می شود (01/0 > P). همچنین از ماه اول تا هفتم آبستنی مخاط حاوی سلولهای کم حجم با هسته پیکنوتیک و فعالیت عروقی و فیبروبلاستی کم و تعداد پلاسماسل ها زیاد در مخاط و زیر مخاط بوده در صورتی که در ماه هشتم و بخصوص ماه نهم آبستنی سلولها حجیم با هسته های ایوکروماتیک می باشند و فعالیت عروقی و فیبروبلاستی زیاد ولی در تعداد پلاسماسل ها کاهش چشمگیری مشاهده میگردد. بارزترین تفاوت بافت شناسی در مخاط واژن، مابین ماه های هشتم و نهم آبستنی از نظر ضخامت و تعداد لایه های سلولی است. همچنین وجود سلولهای فعال ترشحی از ماه هفتم در لایه سطحی مخاط کاملا مشهود و قابل توجه است. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1381)، دوره57، شماره 3، 19-15