تعیین شاخص های کموتاکسونومیک بر پایه پارامترهای محیطی درمنه دشتی در ایران

Artemisia sieberi Besserرایج ترین گونه در ایران می باشد. در این تحقیق بازده و ترکیب های شیمیایی اسانس 34 جمعیت A. sieberi در سه ناحیه اقلیمی نیمه خشک، خشک و فراخشک مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین بذور جمع آوری شده از این جمعیت ها در شرایط یکنواخت مزرعه مورد کشت قرار گرفت. اسانس گیاهان طبیعی و مزرعه ای استخراج گردید و ترکیب های اسانس توسط دستگاه های GC و GC-MS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. آزمون T-student بین متوسط بازده اسانس در مزرعه و طبیعت تفاوت معنی داری را نشان داد. همبستگی بین عوامل محیطی و بازده اسانس بررسی شد که از میان کلیه عوامل مورد بررسی، تعداد روزهای بارندگی، نیتروژن، کربن و فسفر خاک موثرترین پارامترها در کمیت اسانس بودند. ترکیب های شیمیایی اصلی اسانس مانند camphene، 1, 8-cineole، trans-thujone، camphor و borneol تفاوت معنی داری بین مزرعه و طبیعت نشان ندادند. نتایج نشان داد که ترکیب های شیمیایی اسانس در Artemisia sieberi می توانند به عنوان شاخص های کموتاکسونومیک مورد استفاده قرار گیرند. همچنین آنالیز PCA براساس ترکیب های شیمیایی در سه گروه اقلیمی مشخص نمود که ترکیب های camphor، cis-thujone و trans-thujone ترکیب های اصلی تفکیک کننده این گروه های اقلیمی می باشند.