هیدروژئوشیمی و بررسی کیفیت آب چشمه ها و آب های آشامیدنی روستاهای واقع در حوضه آبریز رودخانه آغ دره، شمال باختر تکاب، استان آذربایجان غربی

مقایسه متغیرهای فیزیکوشیمیایی(pH، Eh،EC، TDS، TH، TA، دما و شوری) اندازه گیری شده و تجزیه های شیمیایی نمونه های آب چشمه ها و آب های آشامیدنی روستاهای واقع در حوضه آبریز رودخانه آغ دره در شمال باختری شهرستان تکاب تفاوت های چشمگیری را نشان داده است. بر اساس این نتایج، در میان چشمه های آب نمونه برداری شده کمترین مقادیر pH و بیشترین مقادیر TDS، EC، شوری، سختی کل، قلیائیت کل، غلظت کاتیون ها، آنیون ها و عناصر بالقوه سمناک As وSb به چشمه واقع در پایین دست معدن متروکه آنتیموان آغ دره بالا (چشمهAq.D1-1) و چشمه واقع در پایین دست سدهای باطله واحد استحصال طلای آغ دره (چشمه Aq.D5) تعلق دارد. غلظت کل As وSb در چشمهAq.D1-1 به ترتیب g/lμ 3753 و g/lμ 320 و در چشمه Aq.D5 به ترتیب g/lμ 162 و g/lμ 3 است. در میان نمونه های آب آشامیدنی روستاهای محدوده مورد مطالعه بالاترین غلظت As0 به آب آشامیدنی روستای آغ دره پایین با غلظت کل As g/lμ 29 و در مورد Sb به آب آشامیدنی روستای آغ دره وسط با غلظت کل Sb g/lμ 5 تعلق دارد. بر اساس مقادیر مجاز اشاره شده در استانداردهای بین المللی، غلظت کاتیون ها و آنیون های اصلی و مقادیر پارامترهای فیزیکوشیمیایی (به غیر از سختی کل) نمونه های آب چشمه ها و آب های آشامیدنی روستاهای محدوده مورد مطالعه در دامنه مقادیر مجاز تعیین شده قرار دارند. با توجه به بررسی های صورت گرفته مشخص شده است که آلودگی As وSb چشمه Aq.D1-1 منشا زمین زاد (geogenic) دارد و از شیل های سیاه با غلظت بالایی از عناصرAs وSb ناشی شده است، در حالی که آلوده شدن آب چشمه Sp.5 منشا انسان زاد (anthropogenic) دارد و از نشت پساب ذخیره شده در پشت سدهای باطله واحد استحصال طلای آغ دره و نفوذ آن به آب چشمه های پایین دست ایجاد شده است.