امکان سنجی پهنه بندی خطر بیابان زایی با استفاده از روش ESAs در منطقه نیاتک سیستان

بیابان زایی نتیجه فرایندهایی است که دو عامل تغییرات اقلیمی و رفتار زیست محیطی انسان جزء مهم ترین آنها می باشند. بخش گسترده ای از کشور ایران را مناطق خشک و نیمه خشک فرا گرفته. منطقه سیستان به عنوان نمونه ای بارز از این مناطق بیابانی کشور بشمار می آید. فرسایش بادی از مهمترین عوامل تخریب و هدر رفت خاک در این منطقه بشمار می آید. برای برآورد شدت بیابان زایی روش های زیادی ارائه شده از این میان روش ESAs از جدیدترین آن می باشد. روش ESAs در سال 1999 توسط کمیسیون اروپا ارائه شده و در بیشتر کشورها بکار برده شده است. روش ESAs به دلیل روش ویژه وزن دادن به لایه ها، کاربرد سامانه های اطلاعات جغرافیایی در تلفیق لایه ها و بکار گرفتن میانگین هندسی بجای میانگین حسابی در مشخص و تهیه نقشه بیابان زایی مزایای بیشتری نسبت به روش های همانند دارد. از این روش برای مشخص نمودن شدت بیابان زایی منطقه مورد بررسی استفاده شد. برای اینکار در آغاز عوامل موثر بر فرایند بیابان زایی با توجه به شرایط منطقه شناسایی شده و با استفاده از جداول مربوطه مورد ارزیابی قرار گرفتند، با توجه به بررسی های به عمل آمده از منطقه مشخص شده که معیارهای پوشش گیاهی، خاک، اقلیم و مدیریت کاربری اراضی از جمله عوامل اصلی موثر بر فرایند بیابان زایی می باشند. نتایج بدست آمده از این روش نشان دهنده این واقعیت می باشد که کل منطقه مورد بررسی در کلاس بحرانی قرار دارد، (68% از منطقه در زیر کلاس بحرانی شدید C3، کمتر از 1% از منطقه در کلاس بحرانی میانگین C2 و 31% از منطقه در زیر کلاس بحرانی کم C1 قرار دارد).