بررسی پراکنش فضایی ساقه خوارهای نیشکر (Sesamia spp.(Lep.: Noctuidae در مزارع نیشکر جنوب استان خوزستان

ساقه خوارهای نیشکر Sesamia spp. از آفات کلیدی نیشکر در استان خوزستان هستند که همه ساله خسارت سنگینی به محصول نیشکر و شکر حاصله وارد می سازند. در این تحقیق، پراکنش فضایی جمعیت ساقه خوارها در سال 1387 در سه مزرعه 25 هکتاری نیشکر، با واریته CP69-1062 واقع در جنوب شهرستان اهواز مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداری به صورت ماهیانه و طی هفت مرحله انجام گرفت. به منظور نمونه برداری و تخمین نسبی جمعیت آفت، از علائم خارجی خسارت آفت (به عنوان شاخص جمعیت) استفاده شد و تعداد ساقه و میان گره آلوده نیشکر در ایستگاه های نمونه برداری مورد نظر شمارش گردید. جهت تعیین نوع الگوی پراکنش فضایی آفت در این سه مزرعه، از شاخص های مختلف آمارکلاسیک استفاده شد. در همه مراحل نمونه برداری، مقادیر شاخص نسبت واریانس به میانگین، شاخص ازدحام لکه ای و شاخص موریسیتا به طور معنی داری بیشتر از عدد یک و مقادیر شاخص های 1/K و شاخص گرین به طور معنی داری بیشتر از عدد صفر بودند. نتایج حاصل از همه شاخص ها نشان داد، الگوی پراکنش فضایی این آفت از نوع تجمعی می باشد. ضرایب رگرسیونی b تیلور و βآیوائو نیز به ترتیب 065/ 0± 45/ 1 و 031/ 0± 18/ 1تعیین شد، به طوری که اختلاف معنی داری از عدد یک داشتند و هر دو بیانگر تجمعی بودن پراکنش فضایی آفت در تمام طول زندگی بود. براساس مقادیر R2 و P به دست آمده از محاسبات رگرسیونی، شاخص آیوائو داده های پراکنش فضایی آفت را بهتر از شاخص تیلور برازش نمود.