استفاده از ریزنمونه های گره و ترکیبات مختلف تنظیم کننده های رشد در باززایی مستقیم پروانش ((Catharanthus roeus L

پروانش (Catharanthus roeus L.) از خانواده آپوسیناسه حاوی بیش از 130 نوع آلکالوئید ایندولی ترپنوئیدی (TIAs) می باشد که در بین آنها دو آلکالوئید دایمری وین بلاستین و وین کریستین دارای خاصیت ضد تومور بوده و در درمان بسیاری از سرطان ها به کار می رود. توجه به تولید اختصاصی و افزایش برخی از این آلکالوئیدها در بافت های تمایز یافته ای نظیر برگ و ساقه با استفاده از روش های باززایی مستقیم ریزنمونه های گیاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش، 30 ترکیب هورمونی مختلف در محیط کشت MS برای باززایی مستقیم ریزنمونه گره در نظر گرفته شد. بهترین باززایی مستقیم ریزنمونه گره و تکثیر شاخه با استفاده از هورمون BAP در محیط کشت حاوی 1 گرم در لیتر ذغال فعال به دست آمد. اگرچه به دلیل وجود ترکیبات فنلی فراوان در پروانش، استفاده از ذغال فعال در محیط کشت برای رشد گیاه الزامی است، اما به دلیل اثر منفی آن در جذب هورمون ها و کاهش تکثیر شاخه، بهینه سازی مقدار مصرف آن در محیط کشت حائز اهمیت است. نتایج نشان داد که غلظت 1 گرم در لیتر ذغال فعال مقدار مناسبی برای تهیه محیط کشت های تکثیر شاخه می باشد. هم چنین انتقال شاخه های باززا شده به محیط کشت حاوی NAA سبب افزایش رشد طولی شاخه ها شد. شاخه های تولید شده در محیط کشت فاقد هورمون و حاوی 2 گرم در لیتر ذغال فعال تولید ریشه نمودند و پس از انتقال به خاک، با شرایط محیطی سازگار شدند.