ترکیب و منشا ماسه های آبرفتی و بادی پلایای گاوخونی (جنوب شرق اصفهان)

پلایای گاوخونی واقع در 130 کیلومتری جنوب شرق اصفهان از پهنه های ماسه ای، گلی و نمکی تشکیل شده است. این پلایا شامل دومحیط دلتایی و دریاچه پلایایی است. در غرب آن تپه های ماسه ای به طول حدود 45 کیلومتر گسترش دارند. اجزاء تشکیل دهنده رسوبات ماسه ای بادی و آبی را خرده سنگ های آندزیت، داسیت، توف، گرانیت، شیست، گنیس، سنگ آهک فسیل دار، ماسه سنگ و کانی های کوارتز و فلدسپات تشکیل می دهند. کانی های سنگین این رسوبات را مجموعه کانی های سنگین هورنبلند، پیروکسن، اپیدوت، زیرکن، گارنت، اسپینل، ایدوکراز، تورمالین، بیوتیت، ولاستونیت، مگنتیت، هماتیت، گوتیت و پیریت شامل می شوند. نتایج موید این است که اسکارن های فشارک واقع در شمال شرق منطقه منشا کانی های اسپینل، ایدیوکراز و ولاستونیت هستند. کانی های سیلیکاته سنگین هورنبلند، پیروکسن، اپیدوت، زیرکن، گارنت، تورمالین، بیوتیت و مگنتیت غالبا از نوار آتشفشانی ارومیه- دختر واقع در شمال شرق منطقه و پیریت، هماتیت و لیمونیت از انواع سنگ های آهن دار منطقه منشا گرفته اند. مطالعات بیانگر این است که لیتولوژی و توزیع آن درحوزه آبریز پلایا و حمل ذرات توسط رودخانه دائمی زاینده رود در نوع جنس و توزیع ذرات در ماسه های آبی و بادی منطقه نقش زیادی داشته و سایر عوامل از اهمیت کمتری برخوردار بوده اند