تهیه نقشه پراکنش علف های هرز مزارع گندم آبی کشور با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

شناسایی علف های هرز مزارع گندم آبی ایران کشور به عنوان اساسی ترین اقدام در مدیریت علف های هرز محسوب می شود. براساس سطح زیر کشت گندم آبی و فراوانی مزارع بر اساس مساحت آنها در هر یک از شهرستان های واقع در استان های کشور، طی 5 سال زراعی (سال های 1379 تا 1384) حدود2500 مزرعه گندم آبی انتخاب شد و علف های هرز به تفکیک جنس وگونه بر اساس یک روش یکسان در این مزارع نمونه برداری و شناسایی شدند. در نهایت با استفاده از روابط موجود تراکم (در واحد سطح)، فراوانی، یکنواختی و میانگین تراکم هر گونه بدست آمد.در هر مزرعه طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا مکان مورد اندازه گیری توسط دستگاه GPS ثبت شد.اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار ArcGIS پردازش و نقشه پراکنش علف های هرز مزارع گندم آبی کشورتهیه شد. نتایج نشان داد که در مزارع گندم آبی کشور متجاوز از 400 گونه علف هرز متعلق به 44 خانواده گیاهی وجود دارد که 74 درصد این گونه ها در 7 خانواده گیاهی قرار دارند.گونه های Polygonum aviculare، Sinapis arvensis، Cardaria draba،Galium tricornatum،Acroptilon repense وDescurainia sophia به ترتیب مهم ترین علف های هرز پهن برگ مزارع گندم آبی هستند. گونه های Avena ludoviciana،Phalaris minor، Secale cereale، Lolium rigidum، Avena fatua وHordeum spontaneum بترتیب مهمترین علفهای هرز باریک برگ مزارع گندم آبی کشور هستند.علاوه بر این گونه های Convolvulus arvensis، Alhagi pesudalhagi، Cirsium arvense، Carthamus oxycanthusو Glycyrrhiza glabra مهم ترین رستنی های مزاحم قبل از برداشت مزارع گندم آبی هستند. در مجموع نتایج ارائه شده نشان می دهد که مدیریت علف های هرز مزارع گندم آبی کشوردر وضعیت مطلوبی قرار ندارند. اما به صورت نسبی مدیریت علف های هرز پهن برگ مطلوب تر از باریک برگ ها است و مدیریت رستنی های مزاحم قبل از برداشت گندم در پایین تر حد می باشد.