اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و ارزیابی شاخص های تحمل تنش در جو (Hordeum vulgare L.)

اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد در 11 رگه جو ارسالی از مرکز تحقیقات ایکاردا و یک رقم شاهد منطقه (ایذه) طی دو سال (86-1384) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم گچساران مورد ارزیابی قرار گرفت. هر رگه در یک کرت شش خطی و در دو تاریخ، کاشت رایج منطقه (اواسط آذرماه) و دیرکاشتی (اواخر دی ماه) و در سه تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی کشت گردید. نتایج نشان داد که تنش گرمای ناشی از اعمال دیرکاشتی به صورت معنی داری میانگین دوسالانه تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه و عملکرد دانه را به ترتیب به میزان 2‎/25، 3‎/6، 6‎/3 و 8‎/34 درصد کاهش داد ولی طول دوره پرشدن دانه کاهش معنی داری نداشت. تعداد روز تا سنبله دهی بیشترین همبستگی معنی دار (65‎/0-) را با عملکرد در شرایط تنش نشان داد. شاخص های میانگین محصول دهی (MP)‎، میانگین هندسی محصول دهی (GMP)‎ و شاخص تحمل تنش (STI)‎ که در هر دو شرایط تنش و طبیعی همبستگی مثبت، معنی دار و بسیار بالاتری با عملکرد داشتند، مناسب ترین شاخص ها در شناسایی رگه های متحمل به گرما و پرمحصول در هردو شرایط طبیعی و تنش گرما بودند. بر اساس نتایج دوساله می توان رگه 6 را با بیشترین مقدار برای شاخص های STI، GMP و MP و بالاترین عملکرد دانه، به عنوان رگه متحمل به شرایط تنش گرما جهت کشت در مناطق گرمسیری معرفی نمود.