نیمرخ های انگیزش تحصیلی دانشجویان پرستاری و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی: رویکرد فرد- محور

در جریان فعالیت یادگیری، متغیرهای مختلفی چون انگیزش، عزت نفس و روش های یادگیری می توانند بر فراگیر تاثیر بگذارند. در این راستا، شواهد پژوهشی حوزه آموزش حاکی از آن است که انگیزش یکی از عوامل مهم در بهبود عملکرد دانشجویان است.
پژوهش حاضر با هدف تعیین نیمرخ انگیزشی دانشجویان پرستاری با استفاده از رویکرد فرد- محور و مقایسه پیشرفت تحصیلی با توجه به این نیمرخ ها انجام گرفته است.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی- علی مقایسه ای است. تعداد 181 نفر دانشجوی کارشناسی پرستاری دانشکده پرستاری تبریز در سال تحصیلی 91-90، مقیاس انگیزش تحصیلی (AMS) را تکمیل نمودند. ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده (73/0 تا 86/0) نشان می دهد که این مقیاس از همسانی درونی نسبتا بالایی برخورداراست. این مقیاس 28 سوال هفت گزینه ای دارد که سه نوع انگیزش درونی (دانش، موفقیت و تحریک)، سه نوع انگیزش بیرونی (تنظیم بیرونی، تنظیم درون فکن، تنظیم همانندسازی) و بی انگیزشی را اندازه می گیرد. معیار پیشرفت تحصیلی نیز معدل ترم قبل دانشجویان بود. برای تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS از روش تجزیه خوشه ایسلسله مراتبی، تحلیل واریانس یک راهه و چند متغیره بهره گرفته شد.
براساس نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای، سه خوشه انگیزشی برای دانشجویان به دست آمد: 9% در خوشه کمیت پایین (انگیزش درونی و بیرونی پایین و بی انگیزشی بالا)، 46% در کمیت متوسط (سطوح متوسط در سه بعد انگیزشی) و 44% در کمیت بالا (انگیزش درونی و بیرونی بالا و بی انگیزشی پایین) قرار گرفتند. پیشرفت تحصیلی خوشه کمیت پایین، کمتر از سایر خوشه ها بود (0/05>P). به علاوه، دانشجویان دختر انگیزش خودمختار بالاتری نسبت به دانشجویان پسر داشتند (0/01>P). از سویی، میزان بی انگیزشی دانشجویان سال چهارم نسبت به سایر دانشجویان بالاتر بود (0/005>P).
یافته های به دست آمده می تواند به مسئولین حوزه آموزش کمک نماید تا با طراحی برنامه های مداخله ای تربیتی در ارتقا و یا حفظ انگیزش دانشجویان به ویژه دانشجویان سال آخر، در طول سال های تحصیلی اقدامات موثری را انجام دهند.