تبیین راهبردهای برقراری ارتباط پرستار - بیمار

پرستاران توسط برقراری ارتباط موثر از نیازهای بیماران مطلع شده و به آن ها پاسخ می دهند. با توجه به اهمیت فرایند ارتباط پرستار- بیمار، ضرورت پرداختن به این پدیده به صورت عمیق در هر جامعه ای ضروری می باشد. لذا این مطالعه با هدف تبیین راهبردهای برقراری ارتباط بین پرستار و بیمار انجام یافته است.
این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی انجام یافته است. مشارکت کنندگان مشتمل بر 23 نفر از پرستاران، بیماران و همراهان آنان در بخش های داخلی و جراحی بیمارستان امام خمینی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. روش جمع آوری داده ها عبارت از مصاحبه و مشاهده بود. مصاحبه ها در ابتدا به صورت بدون ساختار بود که بعد از مصاحبه های اول و دوم با توجه به مفاهیم استخراج شده از تحلیل داده ها به صورت نیمه ساختارمند اجرا گردید. به منظور کسب درکی عمیق تر و تایید داده های حاصل از مصاحبه ها، از روش مشاهده نیز استفاده گردید. مشاهدات بر تعاملات بین پرستار و بیمار در حین برقراری ارتباط متمرکز بودند.
تجزیه و تحلیل داده ها به پیدایش درونمایه نهایی تحت عنوان «تطبیق نگرش و عمل پرستار» منجر گردید. این درونمایه از مفهوم پردازی سه طبقه اصلی «مراقبت مبتنی بر نیاز حاد بیمار»، «ایجاد قلمروی حرفه ای» و «مشارکت دادن» مشتق شده است. مراقبت مبتنی بر نیاز حاد بیمار شامل زیر طبقاتی نظیر شناسایی نیازهای حاد بیمار و رفتار ارتباطی پرستار است. ایجاد قلمروی حرفه ای بر واضح سازی نقش و حفظ حریم ارتباط دلالت دارد. مشارکت دادن نیز با توجه به مخاطب مشارکت و محتوای مشارکت تعریف می شود.
یافته ها نشان داد که پرستاران در راستای پاسخ به شرایط زمینه ای حاکم بر مراقبت پرستاری، در پی همگون سازی نگرش و عملکرد خود هستند، تا قادر به رفع حداکثر نیازهای حرفه ای خود و بیماران باشند. در واقع خصوصیت اصلی فرایند برقراری ارتباط با نقش فعال پرستار و نقش انفعالی بیمار تعریف می گردد.