مطالعه تنوع مورفولوژیکی جمعیت های مرمره (Prunus incana Pall.) ایران

ایران یکی از مهمترین مراکز تنوع گونه های گیاهی و از خاستگاه-های زیر جنس Cerasus بوده که دارای 9 گونه وحشی این زیر جنس می باشد. مرمره (Prunus incana Pall.) یکی از گونه های بومی مناطق معتدله شمال غرب ایران بوده که متعلق به این زیر جنس می باشد. در این مطالعه برای بررسی تنوع ژنتیکی پنج جمعیت طبیعی مرمره، از 19 صفت مورفولوژیکی استفاده شد. نتایج نشان داد که بلند ترین درختان مربوط به نمونه های جمعیت اهر و کوتاه ترین آنها مربوط به جمعیت تبریز بود. نتایج همبستگی ساده صفات، وجود همبستگی های مثبت و منفی معنی داری بین صفات مهم نظیر ارتفاع درخت، سطح برگ، تراکم دندانه برگ، وزن، طول و قطر میوه و بذر نشان داد. همچنین تجزیه به مولفه ها صفات موثر را در 3 گروه مولفه ای قرار داد که این سه مولفه درمجموع 70/91 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. صفاتی مانند اندازه سطح برگ، طول و عرض پهنک برگ، طول دمبرگ، تراکم دندانه برگ، وزن میوه و بذر، طول و قطر میوه و حجم بذر در مولفه اول قرار گرفتند. تجزیه خوشه ایبا استفاده از سه عامل توانست جمعیت های طبیعی مرمره را از گونه های اهلی زیر جنسCerasus تفکیک نماید، به طوری که در فاصله 25 نمونه های آلبالو و گیلاس را از نمونه های محلب و مرمره جدا کرد. محلب به دلیل اینکه حد واسط صفات مولفه اول را داشت از گیلاس و آلبالو جدا شد.