بررسی ابعاد تاثیرگذاری اندیشه جبر گرایی در شعر عربی

زیربنای همه جهت گیری های انسان در زندگی عقاید و باورهای اوست. بنابراین، عقیده بالاترین نقش را در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد. در سراسر ادوار، شعریکی از دو رسانه قدرتمند و اثرگزار در افکار عمومی بودهاست که این اثر گفتاری به عنوان یک اثر هنری ماندگار، حائز اهمیت است، چه در عصر جاهلیت و چه در عصر صدر اسلام شعر در همه ی موارد کاربرد داشته است. شعر عرب از دوره یجاهلیت تا پایان اموی ها، سیرخود را به طور تقریبا یکنواخت طی و بنا به گردش روزگاردچار تغیر و تحول اندکی می شد. لکن با آغازخلافت عباسی ها، تحولی چشمگیر در شعر، ادب و حتی فرهنگ عرب پدید آمد که بیشترین مظهر وجلوه گاه این تحول در موضوعات کلامی بود. اینمقاله با مقایسه آراء کلامی: امامیه، اشاعره و معتزله، میزان و ابعاد تاثیرگذاری اندیشه جبرگرایی در شعر عربیمورد بررسی قرار گرفته است. همچنین بررسیاین مساله که شاعرانی چون بشار بن برد، ابوالعتاهیه، حمیری... که تا حدی توانسته اند با التزام مفاهیم کلامی از مضامین شعری به درآیند اشاره شده و به اشعار ابوالعتاهیه، کمیت که خود از نام آوران بوده و در اشعارشان به اثبات معتقدات کلامی پرداخته اند، اشاره رفته است.