منبع کنترل سلامت در زنان مبتلا به دیابت بارداری

یکی از مسائلی که بارداری را تحت تاثیر قرار داده و منجر به پیامدهای نامطلوب می شود دیابت حاملگی است. در درمان و کاهش عوارض دیابت حاملگی، عوامل روان شناختی، همچون منبع کنترل سلامت درونی و برونی از عوامل مهم در میزان حس مسئولیت در کنترل بیماری و حفظ سلامت و خود مراقبتی و خود کنترلی می باشد. این پژوهش با هدف تعیین منبع کنترل سلامت (در ابعاد درونی و برونی) در زنان مبتلا به دیابت بارداری انجام شده است.
این پژوهش، یک مطالعه همبستگی توصیفی است. جامعه پژوهش را کلیه مادران باردار مبتلا به دیابت حاملگی که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند تشکیل می دادند. حجم نمونه پژوهش 100 نفر برآورد شد که با روش نمونه گیری مستمر از چهار مرکز آموزشی و خدمات درمانی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. برای کسب اعتبار علمی ابزار از روش اعتبار محتوا و برای پایایی ابزار از آلفای کرونباخ استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از آزمون ANOVA یک طرفه و T-test استفاده گردید.
بر اساس یافته ها 46درصد از مادران باردار، دارای منبع درونی پایین و 54درصد دارای منبع درونی بالا و معتقد به تاثیر خود فرد بر سلامتی بودند. لیکن از ابعاد کنترل سلامت، به طور کلی و با محاسبه z-score، منبع کنترل برونی پزشک از بالاترین فراوانی برخوردار بود. از ابعاد منبع بیرونی کنترل سلامتی (شانس، پزشک و دیگران) امتیاز کسب شده از شانس 50درصد پزشک 61درصد و دیگران 50درصد بود.
از آن جایی که فراوان ترین بعد منبع کنترل سلامت، اعتقاد به پزشک بود، لذا رسالت سنگین پزشکان و ارتباط درمانی گروه پزشکی با بیماران و مددجویان در تاثیرگذاری بر سلامتی و خود کنترلی آنان مورد تاکید می باشد. همچنین با توجه به وجود ارتباط بین منبع کنترل شانس با سطح تحصیلات، به این معنی که با افزایش سطح تحصیلات، میزان اعتقاد به شانس کاهش می یافت، به طوری که افراد دانشگاهی، منبع کنترل «شانس» را در حد پایین تری نسبت به اکثر افراد بی سواد، دارا بودند. لذا این نکته می بایست به طور جدی در استراتژی های آموزش بهداشت و خود مراقبتی بیماران مبتلا به دیابت حاملگی مد نظر قرار گیرد.