دو زبانگی و رابطه آن با مهارتهای تفکر انتقادی

هدف اصلی این پژوهش مقایسه مهارتهای تفکر انتقادی دانشآموزان دو زبانه و یک زبانه بوده است. روش پژوهش علی- مقایسهای است و جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دو زبانه و یک زبانه دوره راهنمایی تحصیلی شهرکرمانشاه در سال تحصیلی89-88 تشکیل داده اند. نمونه ای به حجم 381 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب و از پرسشنامه مهارتهای تفکر انتقادی فرم ب کالیفرنیا به عنوان ابزار جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. داده های جمعآوری شده با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی،آزمون t درگروه های مستقل، t هتلینگ و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن استکه میانگین مهارتهای تفکر انتقادی دانشآموزان مورد مطالعه93/6 از 34 و درسطح ضعیفی قرار دارد. بین میانگین تفکر انتقادی دانشآموزان دو زبانه و یک زبانه تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین تفکر انتقادی دانشآموزان دوزبانه، هم در مهارت کلی تفکر انتقادی و هم در برخی خرده مهارتهای تشکیل دهنده آن، بالاتر از دانش آموزان یک زبانه است. نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره حاکی از معناداری رگرسیون بوده و متغیرهای زبان و جنسیت دانشآموز به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین متغیر ملاک داشته است. براساس یافته های این پژوهش میتوان گفت که دو زبانگی نه فقط تهدید نیست، بلکه در صورت توجه مناسب و به موقع به زبان مادری، میتواند به تقویت دیگر مهارتهای شناختی و از جمله مهارتهای تفکر انتقادی منجر شود.