بررسی هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی درسالمندان وتعیین ارزش تشخیصی آن در کمبود V.B12 و اسید فولیک درشهرمشهد(1390)

کمبود کوبالامین و اسید فولیک در سالمندان در صد شیوع بالایی دارد. گوناگونی و بارز نبودن یافته های بالینی وپر هزینه بودن تست های آزمایشگاهی سبب پیچیدگی و تاخیر درتشخیص کمبود می گردد. در این پژوهش ارتباط پارامترهای هماتولوژیک بالاخص هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی باکمبود کوبالامین و اسید فولیک وافزایش هموسیستئین سرم و نیز میزان حساسیت واختصاصیت آن مورد بررسی قرار می گیرد.
نمونه مورد مطالعه، 300 سالمند بالای 65 سال از مناطق 12گانه شهر مشهد بودکه با همکاری مرکز بهداشت استان به صورت خوشه ایانتخاب شدند. مقادیر کوبالامین (V.B12) و اسید فولیک سرم به روش RIA اندازه گیری شد. در افراد با کوبالامین(pg/ml 450-120)واسید فولیک (ng/ml17-5/1)، هموسیستئین سرم (Hcy) به روش Elisa اندازه گیری شد. پارامترهای هماتولوژیک با سیستم شمارشگر H1 ومشاهده میکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفت. داده های جمع آوری شده بانرم افزار SPSS آنالیز شد.
از 235 سالمند شرکت کننده در مطالعه، 5/45 % افراد از نظرهیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی مثبت و5/54% منفی بودند. ارتباط معنی داری بین هیپرسگمانتاسیون وجنسیت وجود نداشت. در216 سالمند، 7/56% از نظر ماکروسیتوز مثبت بودند و شدت ماکروسیتوز برابر بود با +1=7/30% و +2=6/9% و +3=1/4%. درجات مختلف ماکروسیتوز با شدت های مختلف هیپرسگمانتاسیون ارتباط داشت (001/ 0 = p). ماکروسیتوز باکاهش کوبالامین و افزایش هموسیستئین ازنظرآماری ارتباط نداشت ولی باکاهش فولات (ng/ml5>(ارتباط داشت (017/0p=). میانگین فولات در دوحالت هیپرسگمانتاسیون مثبت و منفی تفاوت معنی داری را نشان داد(036/0p=). هیپرسگمانتاسیون باکمبود کوبالامین (122>)وافزایش هموسیستئین از نظرآماری ارتباطنداشت. فولات با افزایشهموسیستئین ارتباط داشت (001/ 0 = p). حساسیت و اختصاصیت هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی در تشخیص کمبود کوبالامین و فولات سرم پایین بود.
با توجه به شیوع کمبود فولات و عوارض بالینی آن درسالمندان، تست های غربالگری ساده وکم هزینه چون ماکروسیتوز و هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی را می توان جهت ارزیابی کمبود فولات سرم استفاده نمود واگرچه حساسیت و اختصاصیت هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی چندان بالا نیست، می توان از آن به عنوان یک تست غربالگر استفاده نمود.