کانی شناسی، ترکیب شیمیایی و چگونگی تشکیل زئولیت نوع تامسونیت در گدازه های مافیک منطقه ی حرمک (شمال زاهدان، شرق ایران)

تامسونیت به همراه زئولیت هایی نظیر ناترولیت، مزولیت، آنالسیم و به ندرت استلریت در حفره ها و رگه های گدازه های مافیک قلیایی منطقه ی حرمک، شمال زاهدان، شرق ایران، به سه شکل بلوکی، تیغه ای و مومی تشکیل شده است. ترکیب شیمیایی متوسط تامسونیت در حرمک به ترکیب شیمیایی تامسونیت های دیگر در منابع علمی مختلف نزدیک است. نسبت Si/Al در تامسونیت منطقه ی حرمک به طور متوسط 16/1 است. میزان استرانسیم در اغلب نمونه های تامسونیت حرمک بالا بوده و به 94/2 اتم در واحد فرمولی می رسد. سدیم و کلسیم کاتیون های فراشبکه ای اصلی در این کانی هستند که به ترتیب مقادیر متوسط 73/4 و 01/6 را نشان می دهند. عنصر کلسیم به احتمال زیاد از دگرسانی ترکیب های زمینه و یا انحلال کلسیت ثانویه و عنصر سدیم، بیشتر از آب های شور و قلیایی دریاچه ای وابسته به محیط بیرون ریخته ی گدازه ها تامین شده است. تامسونیت حرمک در دمای پایین، در گستره ی 40 ± 100 درجه ی سانتیگراد تشکیل شده است.