سیماهای زمین شناسی، کانی شناسی، دگرسانی و زمین شیمی عناصر نادر خاکی کانسار آهن نیزار، جنوب باختری مشهد، شمال خاوری ایران

کانسار آهن نیزار در فاصله ی 50 کیلومتری جنوب باختری مشهد، شمال خاوری ایران واقع شده است. این کانسار به صورت لایه ها و عدسی های جدا از هم در یک زون گسله در ماسه سنگ های کوارتز آرنایتی و ساب لیتارنایتی سازند لالون (کامبرین زیرین) گسترش یافته است. بررسی های کانی نگاری نشان می دهند که هماتیت کانه ی اصلی کانسنگ های آهن است که با گوتیت و پیریت در مقادیر کمتر همراهی می شود. بررسی های میکروسکوپی، حضور بافت های اسکلتال، جانشینی برجای مانده، جانشینی حاشیه ای و شبه ریخت را در کانسنگ ها مسجل می سازند. بر اساس یافته های سنگ نگاری دو دسته از کانی های دگرسان، درون زاد (سریسیت، پیریت، پیروفیلیت، باریت، کلسدونی، و کلسیت) و برون زاد (گوتیت، جاروسیت، ژیپس، لیمونیت، و هماتیت) در این کانسار تشکیل شده اند. با توجه به نتایج حاصل از کارهای صحرایی و بررسی های کانی نگاری و زمین شیمیایی، به نظر می رسد که شکل گیری کانسنگ های مورد بررسی از نظر ژنتیکی به سنگ های درونگیر وابسته اند. فرایندهای گرمابی و سیستم های گسلی (موجود در سنگ های میزبان) تواما نقش ارزنده ای در شستشوی فلزات و نهشت کانسنگهای آهن داشته اند. نتایج آنالیزهای شیمیایی نشان می دهند که مقادیر REE ها در کانسنگهای آهن از 97/6 تا 26/18 ppm تغییر می کنند. بازه ی بی هنجاری های Euو Ce در کانسنگ ها به ترتیب برابرند با 36/1 – 01/0 و 89/1-28/0 ملاحظات زمین شیمیایی نشان می دهند که توزیع عناصر نادر خاکی در کانسنگ های آهن نیزار با pH، فراوانی یون های همبافت ساز (CO32-، Fˉ، Clˉ، PO34- و SO42-)، فرایندهای روبش و تثبیت در فازهای کانیایی نئومورف کنترل شد.