ریشه یابی آداب و رسوم ایلخانان در شاهنامه ابوسعیدی با تاکید بر نگاره های سوگواری

آداب و رسوم و سنت های اجتماعی در بستر زمان و با تغییر حکومت ها همواره به شکلی تازه جلوه گر شده است. این سنت ها در مراسم مختلف، از جمله سوگواری، حضور داشته اند. مغولان نیز در ابتدا به واسطه نوع زندگی بدوی خود آداب و رسوم خاصی داشتند که در انواع فعالیت های روزمره شان ظهور داشت. ایشان به این سنت ها، که در برخی موارد ریشه در اعتقاداتشان داشت، تا سال ها پس از حمله به ایران و استقرار و ایجاد حکومت عمل می کردند. پس از گرویدن ایشان به دین اسلام برخی از این سنت ها حذف و برخی دچار تحولاتی اساسی شد، اما برخی از آن ها از بین نرفت.
ایلخانان مغول در جهت اهداف سیاسی خود به تالیف کتب تاریخی و مصورسازی آن ها (همچون شاهنامه) پرداختند. این کتاب ها آمیزه ای از وقایع دوره تاریخی ایلخانان است. شاهنامه ابوسعیدی از جمله این آثار است که در آن نگاره هایی با مضمون سوگواری وجود دارد.
هدف این پژوهش بررسی آداب و رسوم ایلخانان مغول و چگونگی انعکاس آن در نگاره های شاهنامه مذکور با موضوع سوگواری است. بدین منظور، با بررسی مذهب و آداب و رسوم ایلخانان، به ویژه در سوگواری و آداب تدفین، و مطابقت با چهار نگاره از شاهنامه ابوسعیدی با موضوع سوگواری پاسخ به این سوال پی گرفته می شود که آداب مورد نظر چگونه در چهار نگاره از شاهنامه ابوسعیدی با موضوع سوگواری ظهور یافته اند. بر این اساس، آداب و رسوم مربوط به سوگواری در آن دوره مطرح شده و در نگاره های مذکور بررسی شده است. یافته های این مقاله گویای آن است که نگاره های مذکور سنت های ایلخانان در اجرای مراسم سوگواری را نشان می دهند و با آنچه در منابع تاریخی از آداب و رسوم مردم آن زمان آمده است تطبیق پذیرند.
این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و اطلاعات آن به شیوه کتابخانه ای گردآوری شده است.