سنجش کارایی و تخمین مصرف بهینه منابع در بیمارستان های منتخب شرق کشور: کاربرد الگوی تحلیل فراگیر داده ها

مطالعه حاضر به صورت توصیفی تحلیلی با هدف تعیین کارایی فنی و ارتباط آن با برخی عوامل محیطی در بیمارستان های منتخب شرق کشور طی سال های 87-1385 با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها انجام شد.
در این مطالعه، تعداد تخت فعال و تعداد پرسنل شاغل به عنوان متغیرهای نهاده و تخت روز اشغالی و پذیرش سرپایی به عنوان متغیرهای ستانده مورد استفاده قرار گرفتند. با به کارگیری فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس در الگوی تحلیل فراگیر داده ها، مقادیر کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس برای بیمارستان های مورد مطالعه تعیین گردید. با برآورد انتقال مازادها و انتقال شعاعی نسبت به محاسبه مازاد یا استفاده بیش از حد مطلوب از نهاده ها اقدام گردید. به منظور برآورد مقادیر مورد اشاره از نرم افزار DEAP2 استفاده شد.
میانگین کارایی فنی، کارایی مدیریتی و کارایی مقیاسی 11 بیمارستان مورد مطالعه طی سال های 87-85 به روش حداقل سازی نهاده به ترتیب معادل 0.880؛ 0.934 و 0.936 است. در مجموع، این بیمارستان ها طی این سال ها به طورمتوسط، از 17.66 تخت اضافی و 18.72 پرسنل اضافی استفاده کرده اند. به علاوه، میزان کارایی با نوع فعالیت و مالکیت بیمارستان ها ارتباط معنی دار داشت. نتیجه تحلیل ANOVA نشان داد که مقادیر کارایی طی دوره مطالعه تغییرات معنادار نداشته است.
یافته های پژوهش، نشان دهنده آن است که بیمارستان های مورد مطالعه به صورت کارا فعالیت نکرده و ظرفیت ارتقای کارایی در بیمارستان های مورد بررسی بدون هیچگونه افزایشی در هزینه ها و به کارگیری همان میزان از نهاده ها وجود دارد.