بررسی تطبیقی تعهد اجتماعی در شعر محمدمهدی جواهری و فرخی یزدی

مکتب تطبیقی اروپای شرقی از دهه ششم قرن بیستم و تحت تاثیر فلسفه مارکسیستی به وجود آمد که از نظر شیوه تطبیق، زیرساخت جامعه، یعنی زمینه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن را موجب پیدایش روساخت فرهنگی جوامع و ادبیات و هنر می دانست. پژوهش حاضر با اهتمام به چنین نظریه ای تعهد اجتماعی دو شاعر ایرانی و عراقی، محمد مهدی جواهری و محمد فرخی یزدی می پردازد که جوامع آنها دارای همسانی های مشترک اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده اند. در بخش تحلیل از طریق تحلیل محتوای اشعار دو شاعر، به واقعیت های ناگوار مطرح شده از سوی آنان که دلالت بر رسالت اجتماعی آنها دارد، اشاره می کند. پژوهش حاضر، نشان می دهد که زیرساخت های مشترک اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران و عراق در زمان این شاعران متعهد که در طرح واقعیت های اجتماعی، رویکردی یکسان داشته، سبب آفرینش گونه ای از ادبیات شده است که بیانگر اعتراض، انتقاد و فریاد خاموش آنان در برابر درد و رنج مردم و کاستی های جامعه آنان می باشد.