استفاده از تجزیه کلاستر و تجزیه به مولفه های اصلی برای گزینش گروهی لاین های اینبرد گندم در شرایط دیم

به منظور گزینش لاین های پرمحصول و سازگار گندم برای شرایط دیم، تعداد 165 لاین اینبرد گندم به همراه چهار رقم شاهد در قالب طرح لاتیس مربع (13 × 13) با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 90 -1389 مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات مورد ارزیابی عبارت بودند از تعداد پنجه موثر، ارتفاع بوته، طول سنبله، طول ریشک، تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس و شاخص برداشت. لاین ها از نظر کلیه صفات اختلاف معنی داری نشان دادند. تجزیه خوشه ایبه روش Ward، 169 لاین را در سه گروه مجزا دسته بندی نمود. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی و رسم بای پلات ها نیز همخوانی نسبتا زیادی با گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ایداشت. با توجه به نتایج گروه بندی ها و درجه اهمیت صفات در مقاومت به خشکی و عملکرد دانه تحت شرایط تنش، لاین های گروه سوم که لاین های پابلند با ویژگی های عملکردی خیلی مطلوب بودند، به عنوان بهترین لاین ها در میان 169 لاین مورد ارزیابی معرفی شده و استفاده از آن‎ها در برنامه های اصلاحی آتی توصیه می گردد.