مدل اکولوژیکی پهنه بندی مراتع استان کردستان با تاکید بر عناصر اقلیمی دما و بارش

اکوسیستم های مرتعی، منابع تجدیدپذیری هستند که علاوه بر تامین علوفه مورد نیاز دام ها در تنظیم هوا و جریانات هیدرولوژیکی، تامین آب آبخیزها، جلوگیری از فرسایش خاک، کنترل آلودگی ها و مسمومیت-زدایی و تشکیل خاک از طریق تقویت فرایندهای خاک سازی، نقش موثری دارند. طبقه بندی مراتع از نظر میزان تولید علوفه و میزان پرداخت خسارت به مرتع داران، در شرایط بروز خشکسالی از جمله موضوعاتی است که همواره مورد توجه مدیران و برنامه ریزان منابع طبیعی کشور می باشد. استان کردستان، یکی از مناطق بسیار مستعد مرتع داری در کشور است. به منظور طبقه بندی مراتع در سطح این استان، پایگاه اطلاعاتی، شامل نقشه های توپوگرافی، شیب، سطوح ارتفاعی، جهت تابش، زمین شناسی، خاک شناسی، پوشش گیاهی، شبکه هیدروگرافی و لایه های اقلیمی دما و بارش ایجاد گردید. برای انجام این تحقیق از داده های روزانه عناصر اقلیمی دما و بارش طی یک دوره آماری بلندمدت 19 ساله (1387-1369) استفاده شد. تمام این لایه های اطلاعاتی، منطبق بر نیازهای اکولوژیکی گیاهان مرتعی، وزن دهی و طبقه بندی مجدد گردیدند و با استفاده از منطق بولین، نسبت به ترکیب و تلفیق این لایه ها، اقدام و در نهایت نقشه طبقه-بندی مراتع استان کردستان در 3 گروه مراتع خوب، متوسط و فقیر تهیه گردید. نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از لایه های مختلف اطلاعاتی منطبق بر نیاز های اکولوژی گیاهان مرتعی، روشی بهینه برای ارائه یک طبقه بندی مناسب از مراتع می تواند باشد. از مجموع 7/2904642 هکتار مساحت استان کردستان، 2/378248 هکتار به مرتع خوب با توان درجه 1، 3/402891 هکتار به مرتع متوسط با توان درجه 2 و 1/411897 هکتار به مرتع فقیر با توان درجه 3 اختصاص یافته است.