اثر دما بر رشد رویشی و زایشی پنج جمعیت در گونه مرتعی فستوکا (Festuca ovina)

در این تحقیق، صفات مختلف مرتبط با رشد رویشی و زایشی 5 جمعیت Festuca ovina شامل جمعیت های کلاک، سیراچال، گرگان، کردستان و زنجان در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفتند. ابتدا بذرهای جمعیت ها خیسانیده شدند و بعد با پیش سرما °C4 به مدت دو هفته در یخچال در مقایسه با شاهد بدون تیمار پیش سرما قرار گرفتند. سپس بذرها در گلدان کاشته شدند و به گلخانه با تناوب دمایی °C5±20 به مدت 16 ساعت در روشنایی و 8 ساعت تاریکی منتقل شدند. به منظور اعمال تیمار سرما و ورنالیزاسیون، در پانزدهمین روز سن رشد گیاه چه ها، تعدادی از گلدانها به گلخانه با دمای°C 4 به مدت دو هفته منتقل شدند و دوباره در محیط طبیعی قرار گرفتند. صفات رویشی گیاه چه و صفات زایشی برای 5 جمعیت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین صفات درصد و سرعت سبز شدن، طول گیاهچه و شاخص بنیه، تعداد پنجه و سطح برگ در جمعیت های کلاک، سیراچال، گرگان و کردستان با تیمار سرما نسبت به شاهد افزایش یافت. در مقابل در جمعیت زنجان میانگین تعداد پنجه و سطح برگ در تیمار سرما نسبت به شاهد کاهش نشان داد. البته میانگین تمامی صفات زایشی و وزن تر و خشک گیاه هر 5 جمعیت با تیمار سرما نسبت به شاهد دارای افزایش معنی داری بودند. نتایج محاسبه درجه حرارت تجمعی رشد ((GDD در سه مراحل فنولوژی شامل پنجه دهی، گلدهی و برداشت نشان داد که درجه حرارت تجمعی رشد هر 5 جمعیت در تیمار سرما کمتر از شاهد بود. به طوری که جمعیت های در معرض تیمار سرما زودتر از نمونه های شاهد به گل رفتند و میانگین بعضی از صفات زایشی نظیر طول ساقه، تعداد خوشه و تعداد خوشه چه، عملکرد بذر، وزن تر و خشک در واکنش به سرما دارای افزایش بودند و این افزایش در دو جمعیت کردستان و گرگان نسبت به سایر جمعیت ها بیشتر بود.