مبانی مشروعیت حبس در فرق (مذاهب) اسلامی

کیفر حبس یا زندان، از قدیمی ترین شیوه های مجازات در جهان است که در شریعت اسلامی نیز، با توجه به شان و کرامت انسان، این مجازات به حکم ضرورت و به عنوان کیفری ثانوی پذیرفته شده است. در دنیای کنونی، مساله ی زندان و حبس یکی از معضلات دستگاه های قضایی بوده و حکومت ها را هم در امور مدنی و هم در نظام کیفری و نیز در حقوق عمومی و خصوصی با مشکلات فراوانی مواجه ساخته است.
البته در اندیشه ی دینی، منعی از به کارگیری حبس و زندان به صورت مطلق دیده نمی شود و ادله و نصوص شرعی درفرق اسلامی برجواز به کارگیری آن در موارد معدود دلالت دارد بر اساس نتایج به دست آمده، مجازات و کیفرحبس به استناد ادله ی چهارگانه مشروعیت دارد و سنت قولی و عملی و فعلی هردو صراحت دارد که باید در مواردی مجرمان را به حبس و زندان محکوم کرد.
مقایسه ی تطبیقی مجازات زندان در دوران قدیم و عصر جدید، با مکاتب فقهی اسلامی؛ بیانگر این نکته است که مجازات زندان در اسلام صرفا درباره ی کشف حقیقت بوده که فقها یا حاکمان جامعه اسلامی، برای افراد مظنون، به ویژه هنگامی که احتمال فرار آنان می رفته، از آن استفاده می کرده اند.
مجازات حبس در اسلام در موارد محدودی حد و در بیشتر موارد تعزیر است. اهداف مجازات حبس در اسلام برقراری قسط و عدل، بازدارندگی و اصلاح و تربیت و حفظ نظام اجتماعی و تهذیب مجرم می باشد.