بررسی پایداری منابع آب در شهرستان قوچان: رویکرد برنامه ریزی کسری

پایداری منابع آب مهم ترین سهم را در وجود و دوام سیستم های کشاورزی دارد و به میزان زیادی وابسته به الگوی کشت محصولات زراعی می باشد. یک برنامه جامع زراعی شامل جنبه های محیطی، اقتصادی و اجتماعی سیستم مزرعه می باشد. در این مقاله، برای تشخیص پایداری منابع آب و مشخص کردن سیستم زراعی بهینه از نسبت سودبه مصرف آب استفاده شده است و شاخص پایداری منابع آب برای شهرستان قوچان بدست آمده است. برای این هدف از روش برنامه ریزی کسری استفاده شده است و در نهایت با برنامه ریزی خطی مقایسه شده است. داده های مورد نیاز در این مطالعه از طریق تکمیل 480 پرسشنامه در سال زراعی 88-1387 استخراج گردید، همچنین از داده های پرسشنامه هزینه تولید در سال زراعی 88-1387 و داده های میانگین برآورد شده توسط جهاد کشاورزی شهرستان نیز استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که با استفاده از برنامه ریزی کسری میزان آب استفاده شده نسبت به برنامه ریزی خطی کمتر می باشد و از طرفی سود منطقه نیزبه میزان 20076466560ریال کاهش خواهد یافت. شاخص پایداری منطقه نیز برابر با 81/281 خواهد بود. بنا براین، باتوجه به این که حرکت به سمت الگوی کشت متناسب با استفاده پایداراز آب باعث کاهش سود بهره برداران می شود، حمایت بیشتردولت از کشاورزان به کارگیرنده این الگوا لزامی است.