تبیین سلامت سالمندان: یک مدل جمعیت شناختی

ارائه یک مدل رگرسیونی برای تبیین سلامت روانی و جسمی سالمندان بر اساس محل اقامت روش و مطالعه حاضر بر پایه همبستگی در 250 نفر از جامعه سالمندان 60 سال و بالاتر زن و مرد مقیم منزل و خانه سالمندان شهر تهران انجام شد. با توجه به اینکه حداقل حجم نمونه برای مطالعات همبستگی 100 و بیشترین تعداد مورد نیاز برای آزمون همخوانی مجذور کای 200 نفر توصیه شده با احتساب افت نمونه بر پایه طرح نمونه برداری چند مرحله ای بصورت تصادفی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه دموگرافیک و SF-36 توسط پرسشگران آموزش دیده انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
میانگین گروه سالمندانی که دارای درآمد ناکافی هستند در هر سه نمره سلامت جسمی، روانی و کلی به گونه معناداری کمتر از گروه سالمندان با درآمد کافی است. سالمندانی که در خانه سالمندان اقامت دارند نسبت به سالمندانی که در خانه شخصی، با خانواده و به گونه کلی به غیر از خانه سالمندان زندگی می کنند از سلامت جسمی و سلامت کلی کمتری برخوردارند. اما میانگین سلامت روانی در هر دو گروه با یکدیگر برابر است. سالمندان متاهل نسبت به سالمندانی که مجرد، بیوه یا مطلقه هستند در هر سه مولفه سلامت کلی، جسمی و روانی وضعیت مناسب تری دارند. با افزایش میزان تحصیلات وضعیت سلامت جسمی و روانی مناسب تر و بیشتر است. سالمندانی که به نحوی از فرد یا افراد دیگری مراقبت می کنند نسبت به آنهایی که در این شرایط قرار ندارند از لحاظ سلامت جسمی در وضعیت مناسب تری قرار دارند و میانگین آنها در این دو مولفه بزرگتر از گروهی است که مراقبت از کسی را بر عهده ندارند. این مطلب در مورد سالمندانی که تحت مراقبت قرار دارند معکوس است. بدین ترتیب که سالمندانی که تحت مراقبت فرد یا افرادی قرار دارند از لحاظ سلامت جسمی و و نمره کل سلامتی از افرادی که تحت مراقبت قرار ندارند به گونه معناداری کمتر است.
متغیرهای دموگرافیک هم ارز دیگر متغیرهای جسمی و روانی می توانند وضعیت سلامت سالمندان را پیش بینی کنند. برای دستیابی به سالمندی موفق در آینده سیاستگزاران می توانند روی متغیرهای پیش بینی کننده سلامت سالمندان متمرکز شوند.