کارایی فضایی شبکه ارتباطی به منظور امدادرسانی بعد از وقوع زلزله نمونه شهرک باغمیشه تبریز

شبکه های ارتباطی، خطوط حیاتی کلیدی در جوامع هستند و بهبود کارآمدی آنها به لحاظ دسترسی بعد از زلزله حیاتی است زیرا اثر مهمی بر عملکرد امدادرسانی دارند. شبکه ارتباطی شهری به عنوان عامل مهمی در فعالیت های امداد و نجات بعد از اتفاقات مخربی همچون یک زلزله می باشد. ارزیابی سریعی از اثر زلزله بر کارایی شبکه های ارتباطی شهری جهت واکنش اضطراری موثر بسیار حیاتی است. یک طرح اصولی مدیریت بحران، نیازمند آن است که چنین مطالعاتی قبل از وقوع زلزله انجام شود تا فهم کامل تری از وضعیت داشته باشد به ویژه فعالیت های اضطراری را طرح ریزی کند.
این مقاله رهیافت تصمیم گیری چند معیاره مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی را جهت بررسی کارایی شبکه های ارتباطی بعد از وقوع زلرله در شهرک باغمیشه شهر تبریز به کار می گیرد. شهرک باغمیشه جز آسیب پذیر ترین نقاط شهر از نظر قرارگیری در مجاورت گسل های فعال شهر است و از سوی دیگر به دلیل جدیدساز بودن این شهرک و ساخت و ساز صورت گرفته، یکی از سئوالات اساسی آن است که میزان کارآیی شبکه معابر به کار رفته در آن در هنگام زلزله چه مقدار است. چارچوب تصمیم گیری چند معیاره، عوامل محیطی و انسان ساخت را در بر می گیرد که با تلفیق با تحلیل سلسله مراتبی و به دست آمدن وزن هر یک از معیارها و اعمال این وزن ها در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی با دقت و صحت بالاتری کارایی شبکه ارتباطی را نشان می دهد. این روش شناسی چهار گام اصلی دارد یعنی شناسایی عوامل موثر، به کارگیری این عوامل در تحلیلی سلسله مراتبی، نمایش فضایی آنها و در نهایت تولید نقشه ایی برای ارزیابی فضایی کارایی شبکه ارتباطی در شهرک باغمیشه.
نتایج نشان می دهد که از کل مساحت شبکه ارتباطی، تنها 40 درصد از کارایی قابل قبول برخوردارند و 60 درصد کارایی قابل قبولی ندارند.
با توجه به یافته ها، باید تراکم ساختمانی و جمعیتی در معابر کم عرض را کاهش یابد و همچنین با دقت از افزایش درجه محصوریت و ساختن ساختمان های مرتفع جلوگیری شود. پیش بینی یک مرکز پشتیبانی مدیریت بحران و تغییر کاربری اراضی بایر به فضاهای سبز به ویژه در خط شمال غربی به شمال شرقی این شهرک و تصویت قوانین سخت گیرانه تر جهت ساخت و ساز از دیگر راهکارهایی است که باید جهت افزایش کارایی شبکه ارتباطی در شهرک باغمیشه مد نظر قرار داده شود.