تولید اسید سیتریک از کاه گندم و باگاس خام نیشکر با استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر به روش تخمیر در بستر جامد

اسید سیتریک یکی از پرمصرف ترین فرآورده های تخمیری است و کوشش های زیادی برای کاهش هزینه تولید آن به عمل آمده است. هدف این تحقیق مقایسه تولید اسید سیتریک از کاه گندم و باگاس نیشکر به عنوان سوبسترای ارزان قیمت، با آسپرژیلوس نایجر در تخمیر حالت جامد می باشد. همچنین فاکتورهای موثر بر تولید مانند pH، رطوبت اولیه سوبسترا، غلظت اولیه قند، میزان تلقیح، سن اسپور، درصد متانول و منبع نیتروژن، دما، زمان تخمیر، نوع حلال و زمان اعمال بخار بررسی شدند.
آسپرژیلوس نایجر PTCC 5010، در اسلنت های PDA به مدت 5 روز در دمای C°30 گرمخانه گذاری و از آن سوسپانسیون اسپوردار تهیه شد. سپس سوبسترای خشک توزین و pH، رطوبت، قند و نیتروژن آن تنظیم شد. پس از اتوکلاو سوبسترا، تلقیح و گرمخانه گذاری انجام شد. محیط کشت با آب مقطر یا استون فروشویی شد و جداسازی فاز مایع و جامد به کمک صافی و سانتریفوژ انجام گرفت.
بیشترین تولید اسید سیتریک 47 و 5/94 گرم به ازای کیلوگرم کاه و باگاس نیشکر خشک به دست آمد. راندمان تولید بر مبنای مقدار قند قابل تخمیر کاه گندم و باگاس نیشکر به ترتیب برابر با 93 و 97 درصد تعیین شد. بیشترین میزان بهره دهی از کاه و باگاس به ترتیب به 21/11 و 22/22 گرم بر کیلوگرم در روز رسید.
نتایج این تحقیق نشان داد کاه گندم و باگاس نیشکر سوبستراهای موثر و اقتصادی در تولید اسید سیتریک هستند. پس از فروشویی اسید سیتریک و پاکسازی محیط کشت تخمیر می توان به عنوان خوراک دام استفاده کرد.