کارآیی روش های مختلف تفکیک داده در افزایش دقت و صحت منحنی سنجه رسوب؛ مطالعه موردی بخشی از حوزه آبخیز سفید رود
نویسنده:
چکیده:
با توجه به تعداد کم ایستگاه های هیدرومتری در کشور و عدم تداوم نمونه برداری و اندازه گیری رسوب در بسیاری از ایستگاه های موجود، از طرفی آمار دقیقی از میزان بار رسوب در بسیاری از رودخانه های کشور در دست نیست و از طرف دیگر با توجه به اختلاف شرایط آب و هوایی، هیدرولوژیکی و توپوگرافی در کشور، تهیه و یا واسنجی منحنی سنجه رسوب برای مناطق مختلف، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. از این رو تحقیق حاضر با هدف تهیه و تدقیق منحنی سنجه رسوب معلق در ایستگاه های هیدرومتری رودخانه های تلوار و چم شور در حوضه سفیدرود واقع در استان کردستان انجام شد. برای این منظور ضمن استفاده از معادله سنجه رسوب به عنوان معادله مبنا، داده ها با دخالت دادن برخی عوامل موثر در انتقال رسوب شامل عوامل هیدرولوژیکی و اقلیمی، تفکیک گردید. سپس داده های تفکیک شده در فرآیند مدلسازی وارد شده و در نهایت برای انتخاب مدل بهینه 12 شاخص آماری مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که در ایستگاه های حسن خان و شادی آباد روشی که در آن تقسیم بندی داده ها به صورت سال پر آب، سال کم آب و فصول هیدرواقلیمی انجام گرفته بوده و در ایستگاه دهگلان روشی که در آن تقسیم بندی داده ها بر اساس فصول هیدرواقلیمی و دسته بندی دبی جریان انجام گرفته بود به عنوان روش های بهینه انتخاب گردیدند. مدل های کلی و بهینه در هر سه ایستگاه مورد بررسی به طور متوسط به ترتیب 3/73 و 2/34 درصد رسوب معلق را کمتر از مقدار واقعی برآورد کردند. با استناد به نتایج می توان دریافت که تفکیک داده ها برای شرایط مختلف بارش و جریان، همگنی لازم را در داده ها برای ایجاد منحنی سنجه رسوب با دقت و صحت بالاتر ایجاد می کند. همچنین نتایج تایید کرد که تاخیر طبیعی ایجاد شده در شرایط بارش و جریان توام با پیچیدگی های اثر دما و پوشش گیاهی موجب می شوند که در نظر گرفتن فصول هیدرواقلیمی منطقه اثر قابل ملاحظه ای بر افزایش دقت و صحت منحنی سنجه رسوب نسبت به فصول اصلی داشته باشد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
97 تا 111
لینک کوتاه:
magiran.com/p1228738
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!