نقش امام خمینی در بیداری اسلامی در مقایسه با سید جمال الدین

نهضت فکری امام خمینی (ره)، از یک سو تحول شگرفی در باورها و اذهان عموم جهان به وجود آورد و از سوی دیگر، رهبری این نهضت توانست تنوری هایی را که در جهت نیل به اهداف و آرمان های والایش در نظر داشت، در چشم انداز درخشان انقلاب اسلامی اجرا نماید. با این نگرش اگر به نهضت فکری سیدجمال الدین (ره) نگریسته شود، می توان گفت که هرچند عظمت این نهضت به لحاظ تاثیرگذاری در عرصه جهانی به ویژه در ساحت افکار عموم ملت های مسلمان نقطه عطف در تاریخ معاصر جهان اسلام به شمار می رود، مقاله حاضر در پی پاسخ به این سوال است: زمینه ها، ویژگی ها و راه کارهای سیدجمال الدین در بیداری اسلامی در مقایسه با امام خمینی(ره) چه بوده است؟ این پرسش را می توان با این فرضیه پاسخ داد که زمینه ها، ویژگی ها و راه کارهایی که امام خمینی (ره) برگزید، مناسب ترین گزینه در جهت به ثمر رسیدن این نهضت فکری و انقلابی بود، در حالی که نهضت سیدجمال الدین فاقد آن ها بود. از این رو، آرمان های سیدجمال به صورت کامل تحقق نیافت. هدف از این پژوهش، الگوپذیری از نهضت امام خمینی (ره) در بیداری اسلامی است. روش پژوهش حاضر، تحلیلی - تبیینی است، زیرا نگارنده سعی دارد زمینه ها، ویژگی ها و راه کارهای نهضت امام خمینی و سیدجمال را باهم مقایسه و ثمردهی هر کدام را روش ننماید. یافته های تحقیق نشان می دهد که ویژگی هایی مانند مرجعیت، حوزه محوری، مردم سالاری دینی، دکترین ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامی، نهضت فکری و انقلابی امام خمینی را به ثمر رسانید و آرمان هایش را تحقق بخشید؛ اما این ویژگی ها، در نهضت فکری سیدجمال به چشم نمی خورد.