بررسی فیتوشیمیایی و اثرات ضد باکتریایی، ضد قارچی و هم افزایی فراکسیون های کلروفرمی عصاره ریشه گیاه کمای بیابانی

گیاه کمای بیابانی (Ferula szowitsiana) متعلق به خانواده چتریان و از گیاهان دارویی بومی ایران و آسیای مرکزی می باشد. صمغ حاصل از ریشه گیاهان جنس کما در درمان بیماری های گوارشی و روماتیسم کاربرد دارد. این مطالعه با هدف بررسی اثرات فراکسیون های عصاره کلرفرمی ریشه گیاه کمای بیابانی طراحی و اجرا شده است.
در این مطالعه تجربی اثرات ضد باکتریایی، ضد قارچی و هم افزایی عصاره ی کلروفرمی و فراکسیون های فعال ریشه (CEF1-CEF15) بر روی برخی باکتری های گرم مثبت و گرم منفی و قارچ های کاندیدا کفیر و کریپتوکوکوس نئوفورمانس (غلظت های 2/0 تا 4 میلی گرم بر میلی لیتر و با مضرب 2) با روش انتشار در آگار و تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی بررسی گردید.
نتایج نشان داد که عصاره و اجزای مختلف آن، اثرات ضد میکروبی قابل ملاحظه ای بر روی میکروارگانیسم های مورد آزمون دارند. میانگین قطر هاله های عدم رشد بین 7 تا 23 میلی متر برای اجزای مختلف عصاره ثبت شد. عمده ترین اثر ضد میکروبی از 15 جزء حاصله در جزء CEF6 و روی باکتری باسیلوس سوبتیلیس و قارچ کریپتوکوکوس نئوفورمانس (به ترتیب با قطر هاله 4/15 و 1/23 میلی متر) دیده شد. جزء CEF5 اثر مهار کنندگی روی رشد هیچکدام از میکروارگانیسم ها نداشت. بیشترین اثرات هم افزایی اجزا، با آنتی بیوتیک های اریترومایسین و تتراسایکلین با اجزای CEF1، CEF9، CEF10 و CEF11 روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین و باسیلوس سوبتیلیس مشاهده شد.
نتایج نشان داد عصاره و اجزای حاصله از گیاه کمای بیابانی خواص ضد قارچی و ضد باکتریی قابل قبولی از خود نشان می دهند که می توانند به عنوان منبع بالقوه برای ترکیبات جدید ضد باکتری در نظر گرفته شوند.