بررسی تغییرات تولید و مصرف گونه های مرتعی مراتع قره باغ ارومیه

هر یک از گونه های مرتعی در ماه های فصل چرا و سالهای مختلف تولید معینی دارد. دام چرنده نیز در هر مقطع از فصل چرا و سالهای مختلف مقدار علوفه معینی مصرف می کند که برحسب شرایط و نژادهای مختلف متفاوت میباشد. بدون شناخت خصوصیات تولیدی گیاهان و میزان مصرف علوفه یک مرتع در طول دوره چرا، برنامه ریزی و مدیریت مرتع و دام مقدور نمی باشد. به منظور بررسی خصوصیات رویشی و تولیدی و میزان مصرف علوفه گیاهان در مراحل مختلف فنولوژی توسط دام، این تحقیق به مدت چهار سال در مراتع منطقه قره باغ ارومیه به اجرا گذاشته شد. به این منظور با شروع فصل چرا و ورود دام به مرتع، میزان علوفه باقیمانده هر گونه از چرای دام، تا زمان خروج دام از مرتع با فواصل یکماهه برداشت شده و از تفاضل آن از تولید در داخل قطعه محصور، میزان مصرف هر گونه تعیین شد. سرانجام به منظور تاثیر سالهای مورد مطالعه و ماه های برداشت بر تولید و مصرف گونه های تحت بررسی در منطقه مورد مطالعه، اعداد و ارقام حاصل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که در مجموع در مورد بیشتر گونه ها بیشترین مقدار تولید و مصرف علوفه در سال چهارم همراه با افزایش بارندگی در این سال نسبت به سالهای دیگر اجرای طرح، رخ داده است. به طوری که در طی شش ماه فروردین تا شهریور، اردیبهشت دارای بیشترین میزان تولید و مصرف در همه سالها بوده است و همچنین کمترین میزان تولید مربوط به ماه شهریور و کمترین میزان مصرف در ماه فروردین رخ داده است. گونه های Festuca ovina، Helichrysum plicatum وBromus tomentelus بیشترین میزان تولید و مصرف علوفه و گونه های Poa bulbosa، Astragalus effusus، Dactilis glomerata، Ziziphora clinopodioides و Koeleria cristata نیز کمترین تولید و مصرف علوفه را در بین گونه ها داشتند.