اثر مبدا بذر و درخت مادری بر رشد و استقرار اولیه بلوط ایرانی (Quercus brantii) در یاسوج

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر مبدا بذر گونه بلوط ایرانی بر صفات مورفولوژیک بذر و پارامتر های رویشی و زنده مانی نهال های گونه بلوط ایرانی در عرض های جغرافیایی مختلف زاگرس انجام شد. درختان مادری از سه رویشگاه زاگرس شمالی (بانه)، زاگرس میانی (خرم آباد)، و زاگرس جنوبی (یاسوج) انتخاب شدند و بذر آن ها در قالب طرح کاملا تصادفی در یاسوج در زمین زراعی کاشته شد. سپس، صفات مورفولوژیک بذر و پارامتر های رویشی نهال، مانند ارتفاع، قطر یقه، تعداد برگ، و حجم در خرداد و مهر و زنده مانی نهال اندازه گیری شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که در رویشگاه های مذکور تمام صفات مورفولوژی بذر، به جز قطر در 1/0 ابتدایی و تعداد در یک کیلوگرم بذر، اختلاف معنی داری با هم دارند. عرض های جغرافیایی بالا بیشترین قطر، قطر ناف، حجم بذر، و کمترین طول و نسبت طول به قطر را داشتند. صفات رویشی و زنده مانی نهال های حاصل از سه مبدا بذر اختلاف معنی دار داشتند؛ به طوری که از نظر صفات رویشی و زنده مانی، نهال های بانه بیشترین مقدار را دارا بودند. نتایج همبستگی نیز نشان داد که قطر، قطر ناف، و حجم بذر همبستگی مثبت، اما طول، نسبت طول به قطر، و تعداد بذر در یک کیلوگرم همبستگی منفی با عرض جغرافیایی و صفات رویشی نهال دارند. بیشترین میزان نسبت تعداد برگ سبز به تعداد برگ کل را نهال های با مبدا جنوبی داشتند. نتایج تجزیه خوشه ایو تجزیه تابع تشخیص نیز نشان داد که نهال های حاصل از بذور درختان مادری با مبدا بذر بانه و قطر ناف بزرگ تر، از استقرار اولیه بهتری در یاسوج برخوردارند.