میانگین مصرف داروها قبل و بعد از اجرای برنامه ی پزشک خانواده در مراکز بهداشتی- درمانی روستایی شهرستان اصفهان

برنامه ی پزشک خانواده از سال 1384 در سطح روستاهای کشور اجرا گردیده است. هدف از انجام این مطالعه، تعیین میانگین مصرف دارو قبل و بعد از اجرای برنامه ی پزشک خانواده بود.

این مطالعه، یک مطالعه ی توصیفی- تحلیلی است که در سال 1391 در سطح داروخانه ی مراکز بهداشتی- درمانی روستایی شهرستان اصفهان به انجام رسید. در این مطالعه، با بررسی دفاتر دارویی، نسخ صادره، اقلام دارویی مندرج در نسخ و همچنین قیمت نسخ صادره توسط پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی در سال 1383 (سال قبل از اجرای برنامه ی پزشک خانواده) و 1390 (6 سال بعد از اجرای برنامه ی پزشک خانواده) جمع آوری گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

تعداد نسخ صادره در سال 1390 نسبت به سال 1383، 58/3 برابر افزایش داشته است. سرانه ی تعداد نسخه ی صادره در سال 1383 معادل 145/0 (5/14 نسخه برای هر 100 نفر جمعیت) و در سال 1390 معادل 64/0 (64 نسخه به ازای هر 100 نفر) بود. از این رو، سرانه ی صدور نسخه در سال 1391، بیش از 5/4 برابر نسبت به سال 1383، افزایش داشت. هزینه ی سرانه ی دارو به ازای هر شهروند در سال 1383، معادل 3567 ریال و در سال 1390، معادل 17381 ریال بود. با این وصف، سرانه ی هزینه های دارویی هر شهروند روستایی در سال 1390، 87/4 برابر نسبت به هزینه های سرانه ی دارویی در سال 1383 افزایش داشت.

افزایش سرانه ی نسخ دارویی در مناطق اجرای برنامه ی پزشک خانواده، حاکی از افزایش تسهیلات برای مراجعه ی مردم به واحدهای ارایه دهنده ی خدمات سلامت روستایی می باشد. از طرف دیگر، کاهش سرانه ی داروی تجویزی به ازای نسخ صادره توسط پزشکان خانواده، بیانگر آن است که پزشکان خانواده، اقلام دارویی کمتری را در هر بار مراجعه، برای بیماران تجویز کرده اند.